Công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ là một trong những nhiệm vụ rất quan trọng để xây dựng đội ngũ cán bộ, Kiểm sát viên có đủ phẩm chất chính trị, năng lực, trình độ chuyên môn, bảo đảm thực hiện tốt chức năng thực hành quyền công tố, kiểm sát các hoạt động tư pháp, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp và hội nhập quốc tế.
Cán bộ kiểm sát phải “Công minh, chính trực, khách quan, thận trọng, khiêm tốn”, đây là lời dạy của Bác dành cho cán bộ ngành Kiểm sát khi xây dựng và trình dự thảo Luật Tổ chức Viện kiểm sát nhân dân 1960. Là cán bộ, kiểm sát viên ngành kiểm sát, ai cũng thuộc lòng mười chữ vàng mà Bác Hồ đã dạy. Lời dạy này của Bác Hồ là "kim chỉ nam", là mục đích mà người cán bộ kiểm sát phải tu dưỡng, rèn luyện phấn đấu trong suốt cuộc đời.
“Công minh” đòi hỏi người cán bộ Kiểm sát phải công bằng trong thực hành quyền công tố và kiểm sát các hoạt động tư pháp, không thiên vị, mờ ám; không vì tình riêng làm ảnh hưởng đến công việc, đến lợi ích chung; phải sáng suốt để phân biệt rõ đúng sai, mọi quyết định được đưa ra đều phải trên cơ sở thực tiễn và các quy định của pháp luật. Thực hiện đúng quy định về quyền hạn và trách nhiệm của mình theo quy định và luật định. “Chính trực” là phẩm chất quan trọng của người cán bộ Kiểm sát, là ngay thẳng, trung thực, tuân thủ khách quan. Trong quá trình giải quyết công việc, người cán bộ Kiểm sát phải tuân thủ các quy tắc đạo đức nghề nghiệp, không vụ lợi, không vì tiền hoặc các lợi ích khác mà làm sai sự thật.
“Công minh và chính trực” là hai phẩm chất chính trị, đạo đức quan trọng nhất của người cán bộ Kiểm sát, đòi hỏi người cán bộ Kiểm sát phải có bản lĩnh chính trị vững vàng để trong quá trình xử lý vụ việc trên cơ sở thượng tôn pháp luật, mọi vụ việc đều được tuân theo và xử lý theo đúng quy định pháp luật, cương quyết đưa ra xử lý nếu có vi phạm, đồng thời phải quyết đoán, dám làm, dám chịu trách nhiệm.
“Khách quan” là khi nhìn nhận, xem xét sự việc, hiện tượng phải xuất phát từ thực tế, toàn diện, có tư duy khách quan, không suy diễn, không chủ quan phiến diện một chiều, không được thành kiến hoặc định kiến mà phải có căn cứ khoa học, căn cứ pháp lý. Đối với người cán bộ Kiểm sát, phải tôn trọng sự thật khách quan, không chủ quan duy ý chí, có khách quan mới đảm bảo tính công bằng trong giải quyết vụ việc, mới có thể giải quyết các vấn đề theo đúng quy định của pháp luật. Để làm được việc đó, người cán bộ Kiểm sát phải có tinh thần trách nhiệm, có lương tâm, đạo đức nghề nghiệp. Từ đó, đòi hỏi người cán bộ Kiểm sát cần phải “thận trọng” trong giải quyết công việc, trong hành động, lời nói. Người cán bộ Kiểm sát khi giải quyết một vấn đề phải nhìn toàn diện, không tùy tiện, không giản đơn mà phải thận trọng xem xét, đánh giá cân nhắc nhiều chiều, nhiều khía cạnh và phải đặt trong những hoàn cảnh khác nhau để giải quyết. Tính thận trọng là vô cùng cần thiết trong việc giải quyết, xử lý công việc của cán bộ Kiểm sát vì liên quan đến quyền và nghĩa vụ của công dân, quyền và lợi ích hợp pháp, thậm chí là tính mạng của con người; thận trọng còn thể hiện lương tâm, trách nhiệm, đạo đức nghề nghiệp của người cán bộ Kiểm sát đối với công việc của mình, tuy vậy, cũng không nên vì quá thận trọng mà thiếu kiên quyết trong khi xử lý vụ việc dẫn đến bỏ lọt, oan sai.
Trên cơ sở thận trọng thì mới có thể xử lý công việc một cách toàn diện, khách quan, truy tố đúng người, đúng tội, đúng pháp luật; không bỏ lọt tội phạm và không làm oan người vô tội. Trong giải quyết công việc, người cán bộ Kiểm sát phải có tâm trong sáng, có bản lĩnh vững vàng, giải quyết công việc có lý, có tình và chỉ tuân theo pháp luật, không bị sa ngã và không chịu sức ép của bất kỳ thế lực nào.
“Khiêm tốn” là đức tính người cán bộ Kiểm sát phải có, thể hiện ở thái độ cầu thị, tiến bộ, không hách dịch, cửa quyền, khiêm tốn học hỏi... Trong quan hệ với đồng nghiệp, với các cơ quan liên ngành và với nhân dân, có khiêm tốn mới có được sự gần gũi, sự ủng hộ, mới dành được sự hợp tác, giúp đỡ một cách tích cực. Trong giải quyết công việc, người khiêm tốn là luôn đánh giá đúng bản thân mình, không tự mãn, tự kiêu, luôn phấn đấu học tập để cầu tiến, không cho mình hơn người, biết rút ra bài học kinh nghiệm. Tính khiêm tốn đồng nghĩa với biết lắng nghe ý kiến, thái độ sẽ ôn hòa, đồng thời giúp bản thân sử dụng tốt mối quan hệ hữu quan, hiệu quả công việc sẽ tốt hơn. Khiêm tốn đi đôi với thận trọng sẽ giúp chúng ta cẩn trọng hơn trong xem xét và xử lý mọi việc.
Vì vậy, rèn luyện 5 đức tính "Công minh, chính trực, khách quan, thận trọng, khiêm tốn" đối với từng cán bộ, đảng viên trong ngành Kiểm sát là vô cùng quan trọng trong việc hình thành phong cách làm việc, tác phong đạo đức của người cán bộ Kiểm sát theo tư tưởng đạo đức của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Mỗi người cán bộ Kiểm sát cần kiên trì rèn luyện theo 5 đức tính mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy để hạn chế được thiếu sót, sai lầm, khuyết điểm trong quá trình thực hiện nhiệm vụ của mình, góp phần nâng cao chất lượng công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp nói chung cũng như các mặt công tác khác của ngành Kiểm sát.
Để vận dụng 5 đức tính của cán bộ Kiểm sát nhân dân mà Bác đã dạy, cần phải: Tự giác học tập và tu dưỡng, rèn luyện đạo đức theo tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Việc học tập, tự học tập để nâng cao nhận thức, xây dựng phong cách làm việc phải thực hiện thường xuyên, liên tục. Tăng cường việc giáo dục, học tập chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước; các tri thức khoa học và kỹ thuật, chuyên môn, nghiệp vụ, các nội dung học tập phải được phổ biến toàn diện, trở thành nền nếp. Thông qua học tập nâng cao ý chí, nghị lực để giải quyết những vấn đề khó khăn, thử thách trong thực tế công tác; có khả năng đề kháng với những cái xấu, tiêu cực, tránh được sự cám dỗ quyền lực, đặc quyền, đặc lợi, tiền bạc, vật chất,... Thường xuyên trao đổi, thảo luận, tự phê bình, phê bình, đóng góp ý kiến xây dựng. Tăng cường giáo dục, rèn luyện, xây dựng phong cách làm việc, phong cách lãnh đạo trong cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu. Giữ vững nguyên tắc “tập trung dân chủ” nhằm khơi dậy tính sáng tạo, tập trung trí tuệ tập thể. Tăng cường công tác quản lý cán bộ, đảng viên, xây dựng và thực hiện các quy định, quy chế, nội quy trong thực thi công vụ và thực hiện nghiêm túc các quy định về công tác quản lý cán bộ, đảng viên. Thường xuyên kiểm tra, giám sát hoạt động công vụ của cán bộ, đảng viên. Xây dựng các quy định về đạo đức công vụ, phong cách lãnh đạo; các tiêu chí về đạo đức công vụ phải cụ thể, rõ ràng và khả thi, xây dựng quy định kèm theo các chế tài cụ thể để xử lý khi có vi phạm. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát đối với việc xây dựng, thực hiện phong cách làm việc của cán bộ, đảng viên trong chi bộ, phong cách lãnh đạo của người đứng đầu.
Thấm nhuần lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với cán bộ Kiểm sát, cán bộ công chức trong toàn ngành Kiểm sát, dù ở vị trí công tác nào, trong điều kiện, hoàn cảnh nào, đặc biệt là trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao, quyết tâm phấn đấu học tập và làm theo lời dạy của Người. Thực hiện được như vậy là đã góp phần tích cực vào việc xây dựng đội ngũ cán bộ của ngành Kiểm sát trong sạch, vững mạnh đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp đổi mới đất nước cũng như công cuộc cải cách tư pháp của nước ta hiện nay.
Bài viết: Phương Thảo - VKSND TP. Bà Rịa
