Thông qua công tác kiểm sát giải quyết vụ án kinh doanh thương mại giữa nguyên đơn là Công ty TNHH xây dựng dịch vụ thương mại Hoàng Đạt và bị đơn là Công ty Cổ phần xây dựng Đức Tuấn bị Tòa án cấp phúc thẩm hủy để giải quyết lại do vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng và nội dung. Phòng 10, Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Bà Rịa–Vũng Tàu thông báo đến Viện Kiểm sát nhân dân các huyện, thành phố để rút kinh nghiệm như sau:
1. Nội dung vụ án:
Ngày 02/8/2012, Công ty Cổ phần xây dựng Đức Tuấn (gọi tắt là Công ty Đức Tuấn) và Công ty TNHH xây dựng dịch vụ thương mại Hoàng Đạt (gọi tắt là Công ty Hoàng Đạt) ký Biên bản thỏa thuận với nội dung Công ty Đức Tuấn giao cho Công ty Hoàng Đạt lắp đặt hệ thống Aluminnium công trình nhà tiếp dân UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu. Trong quá trình thi công, Công ty Đức Tuấn đã tạm ứng cho Công ty Hoàng Đạt số tiền 112.493.650 đồng. Sau khi công trình hoàn thành do 02 bên không thống nhất được khối lượng thi công nên phát sinh tranh chấp. Công ty Hoàng Đạt khởi kiện yêu cầu Công ty Đức Tuấn thanh toán số tiền nợ còn lại là 173.496.890 đồng và tiền lãi phát sinh.
Tuy nhiên, Công ty Đức Tuấn không đồng ý với yêu cầu khởi kiện của Công ty Hoàng Đạt và có đơn phản tố cho rằng khối lượng thi công do ông Phan Đình Long - cán bộ thực tập của Công ty ký xác nhận khi không được ủy quyền là không có giá trị để thanh toán; Công ty Hoàng Đạt yêu cầu Công ty Đức Tuấn phải trả lại số tiền tạm ứng là 112.493.650 đồng và phạt 20% giá trị hợp đồng do thi công chậm tiến độ với số tiền 22.498.730 đồng.
2. Kết quả giải quyết sơ thẩm và phúc thẩm:
Tại Bản án kinh doanh thương mại sơ thẩm số: 17/2015/KDTM-ST ngày 10/9/2015 của Tòa án nhân dân thành phố Vũng Tàu đã quyết định: Chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của Công ty Hoàng Đạt. Buộc Công ty Đức Tuấn thanh toán cho Công ty Hoàng Đạt số tiền còn nợ là 173.496.890 đồng. Ngoài ra, bản án còn tuyên nghĩa vụ nộp án phí và quyền kháng cáo của các đương sự.
Ngày 16/9/2015, Công ty Đức Tuấn có đơn kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm và ngày 17/9/2015, Tòa án nhân dân thành phố Vũng Tàu có Thông báo số: 17/TB-TA, về việc đính chính, bổ sung bản án nêu trên và thêm nội dung: Bác yêu cầu phản tố của Công ty Đức Tuấn.
Tại phiên tòa phúc thẩm ngày 03/12/2015, Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Bà Rịa–Vũng Tàu đã phát biểu quan điểm đề nghị Hội đồng xét xử cấp phúc thẩm hủy Bản án sơ thẩm số: 17/2015/KDTM-ST ngày 10/9/2015 của Tòa án nhân dân thành phố Vũng Tàu và giao hồ sơ vụ án cho Tòa án nhân dân thành phố Vũng Tàu giải quyết lại, do có vi phạm nghiêm trọng về thủ tục tố tụng và nội dung. Kết quả tại Bản án số: 09/2015/HCPT ngày 03/12/2015 của Tòa án nhân dân tinh Bà Rịa–Vũng Tàu, đã chấp nhận đề nghị của Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, về hủy án sơ thẩm để giải quyết lại theo quy định.
3. Những vấn đề cần rút kinh nghiệm:
Công ty Đức Tuấn không có văn bản nào ủy quyền cho ông Phan Đình Long được quyền ký nghiệm thu khối lượng công trình thi công hoàn thành. Công ty Hoàng Đạt cho rằng trước đây các hợp đồng khác cũng do ông Long ký đều được Công ty Đức Tuấn thanh toán nên xem việc ông Long ký là hợp lệ là không có cơ sở, vì mỗi hợp đồng đều có quy định khác nhau và khi tranh chấp phải căn cứ vào nội dung thỏa thuận trong hợp đồng để giải quyết. Do đó, Tòa án cấp sơ thẩm chấp nhận yêu cầu khởi kiện này của nguyên đơn là không phù hợp, làm ảnh hưởng đến quyền lợi của bị đơn Công ty Đức Tuấn.
Theo yêu cầu khởi kiện ban đầu của Công ty Hoàng Đạt bao gồm 02 nội dung: Buộc Công ty Đức Tuấn thanh toán số tiền nợ còn lại là 173.496.890 đồng và buộc trả thêm số tiền lãi chậm trả; Công ty Đức Tuấn có yêu cầu phản tố là buộc Công ty Hoàng Đạt trả lại số tiền tạm ứng 112.493.650 đồng và phạt do thi công chậm tiến độ là 22.498.730 đồng; Tại phiên Tòa sơ thẩm, nguyên đơn Công ty Hoàng Đạt rút nội dung yêu cầu khởi kiện tính lãi chậm trả.
Tuy nhiên, tại phần quyết định của Bản án sơ thẩm của Tòa án nhân dân thành phố Vũng Tàu chỉ tuyên xử về 01 nội dung là yêu cầu thanh toán tiền nợ của Công ty Hoàng Đạt, còn nội dung rút yêu cầu khởi kiện về tiền lãi và yêu cầu phản tố của bị đơn không được tuyên trong bản án là chưa đúng theo quy định tại khoản 2, Điều 218 và khoản 5, Điều 238, Bộ luật tố tụng dân sự. Tòa án cấp sơ thẩm cũng chưa phân tích lý do không chấp nhận yêu cầu phản tố của bị đơn và bổ sung bác yêu cầu phản tố, nhưng không buộc nghĩa vụ chịu án phí là chưa đúng quy định tại khoản 5, Điều 27, Pháp lệnh án phí, lệ phí Tòa án.
Mặt khác, việc Tòa án cấp sơ thẩm ban hành Thông báo số: 01/TB-TA, bổ sung cụm từ “Bác yêu cầu phần tố của Công ty Đức Tuấn”, là vi phạm Điều 240, Bộ luật tố tụng dân sự do đây là trường hợp bổ sung thêm nội dung vào quyết định của bản án, chứ không phải sửa chữa lỗi chính tả hay số liệu bị nhầm lẫn; việc sửa chữa, bổ sung bản án nêu trên cũng không hợp lệ, vì do thẩm phán tự thực hiện, không phải phối hợp với các Hội thẩm nhân dân thực hiện.
Nguyễn Văn Sơn – Phòng 10
