Rút kinh nghiệm về vụ án kinh doanh thương mại
bị Tòa án cấp phúc thẩm hủy một phần bản án
Thông qua công tác kiểm sát giải quyết vụ án kinh doanh thương mại giữa nguyên đơn là Công ty TNHH xây dựng dịch vụ thương mại Hoàng Long và bị đơn là Công ty Cổ phần Đầu tư thương mại Hoàng Ân. Phòng 12 - Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Bà Rịa–Vũng Tàu thông báo đến Viện Kiểm sát nhân dân các huyện, thành phố nghiên cứu, rút kinh nghiệm như sau:
Nội dung vụ án và quá trình giải quyết:
Ngày 28/3/2011, Công ty TNHH xây dựng dịch vụ thương mại Hoàng Long và Công ty Cổ phần Đầu tư và Thương mại Hoàng Ân ký Hợp đồng nguyên tắc số: 001/2011/HĐKT, về việc mua bán đá xây dựng. Ngày 09/4/2011, Công ty Hoàng Long và Công ty Hoàng Ân tiếp tục ký Hợp đồng thuê tài sản số: 002/2011/TKS, với nội dung Công ty Hoàng Long cho Công ty Hoàng Ân thuê 01 chiếc xe cuốc hiệu Hyunhdai 05, với thời hạn 03 tháng (tính từ ngày 10/4/2011); trong quá trình bên thuê sử dụng, nếu tài sản bị hư hỏng mà giá trị sửa chữa từ 7.000.000 đồng trở xuống thì bên B có trách nhiệm chi sữa chữa; trường hợp giá trị sửa chữa từ trên 7.000.000 đồng trở lên thì bên cho thuê có trách nhiệm chi sửa chữa. Sau khi thực hiện hai hợp đồng, Công ty Hoàng Long cho rằng Công ty Hoàng Ân hiện nay còn nợ số tiền 314.865.458 đồng (bao gồm 305.751.458 đồng tiền mua đá, vận chuyển và 9.150.000 đồng tiền sửa chữa xe cuốc). Do Công ty Hoàng Ân không thanh toán số tiền còn lại nên Công ty Hoàng Long đã khởi kiện yêu cầu Tòa án nhân dân huyện Côn Đảo giải quyết buộc Công ty Hoàng Ân phải thanh toán số tiền nợ là 314.865.458 đồng.
Tại Bản án số: 01/2014/KDTM-ST ngày 22/5/2014 của Tòa án nhân dân huyện Côn Đảo đã quyết định: Chấp nhận yêu cầu khởi kiện của Công ty Hoàng Long. Buộc Công ty Hoàng Ân thanh toán cho Công ty Hoàng Long số tiền 314.865.458 đồng. Bản án sơ thẩm không bị các đương sự kháng cáo.
Tuy nhiên, sau khi nghiên cứu hồ sơ vụ án, ngày 20/6/2014 Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Bà Rịa–Vũng Tàu ban hành Quyết định số: 441/QĐKN/VKS-KT, về việc kháng nghị theo thủ tục phúc thẩm một phần bản án sơ thẩm nêu trên của Tòa án nhân dân huyện Côn Đảo, do Tòa án cấp sơ thẩm giải quyết không đúng quy định của pháp luật (phần tính chi phí sửa chữa xe cuốc theo hợp đồng thuê tài sản). Tại phiên tòa ngày 09/01/2015, Hội đồng xét xử cấp phúc thẩm đã chấp nhận kháng nghị của Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, hủy một phần Bản án sơ thẩm số: 01/2014/KDTM-ST ngày 22/5/2014 của Tòa án nhân dân huyện Côn Đảo, đối với hợp đồng thuê tài sản và giao hồ sơ cho Tòa án nhân dân huyện Côn Đảo giải quyết lại theo quy định.
Những vấn đề cần rút kinh nghiệm:
Theo Hợp đồng thuê tài sản ngày 09/4/2011 giữa Công ty Hoàng Long và Công ty Hoàng Ân thể hiện: Tài sản thuê là 01 chiếc xe cuốc hiệu Hyunhdai 05 theo Giấy chứng nhận số: 379-ĐK/TTĐK ngày 12/11/2010; thời hạn thuê là 03 tháng tính từ ngày 10/4/2011. Tuy nhiên, tại Biên bản xác nhận chi phí thuê và sửa chữa xe cuốc ngày 30/7/2011 thể hiện tài sản thuê là 02 chiếc xe cuốc (01 chiếc xe cuốc bánh hơi và 01 chiếc xe cuốc bánh xích), nhưng Tòa án cấp sơ thẩm không làm rõ các vấn đề: Chiếc xe nào là chiếc xe được thuê theo hợp đồng đã ký kết ngày 09/4/2011? Là chiếc xe bánh hơi hay chiếc xe bánh xích? Trong quá trình sử dụng thì xe nào bị hư hỏng phải sửa chữa? Chi phí sửa chữa 9.150.000 đồng là của xe nào? Là chiếc xe thuê theo hợp đồng đã ký hay chiếc xe không có hợp đồng thuê? Nếu chi phí sữa chữa trên là cho cả hai xe thì mỗi xe là bao nhiêu? Mặt khác, trong 05 lần sửa chữa xe cuốc có 02 lần sửa chữa khi thời hạn thuê tài sản đã hết là ngày 12/7/2011 và ngày 27/7/2011 (theo hợp đồng thì ngày 10/7/2011 là hết hạn thuê). Những vấn đề nêu trên chưa được làm rõ, nhưng Tòa án cấp sơ thẩm chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn là chưa đủ cơ sở vững chắc và chưa phù hợp với chứng cứ có trong hồ sơ vụ án.
Ngoài ra, theo Hợp đồng cho thuê tài ngày 09/4/2011 hai Công ty có thỏa thuận: Trong quá trình sử dụng, nếu tài sản bị hư hỏng mà giá trị sửa chữa từ 7.000.000 đồng trở xuống thì bên B có trách nhiệm chi sữa chữa; trường hợp giá trị sửa chữa từ trên 7.000.000 đồng trở lên thì bên A có trách nhiệm chi sửa chữa. Trường hợp này phải được hiểu là trong thời hạn thuê chi phí sửa chữa từ 7.000.000 đồng trở xuống thì bên thuê chịu, từ trên 7.000.000 đồng thì bên cho thuê chịu, bởi vì quá trình sử dụng ở đây là quá trình diễn ra trong thời hạn thuê (03 tháng) tính từ ngày 10/4/2011 đến hết ngày 10/7/2011. Nhưng Tòa án cấp sơ lại nhận định số tiền sửa chữa xe cuốc 01 lần từ 7.000.000 trở xuống thì bên thuê phải chịu, còn trên 7.000.000 đồng thì bên cho thuê phải chịu và chấp nhận yêu cầu khởi kiện của Công ty Hoàng Long, buộc Công ty Hoàng Ân thanh toán cả chi phí sửa chữa xe cuốc với số tiền 9.150.000 đồng là chưa phù hợp với nội dung thỏa thuận trong hợp đồng thuê tài sản mà hai bên đã ký kết.
Nguyễn Văn Sơn – Phòng 12
