Ngày 15/4/2025, Tòa án nhân dân tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã đưa ra xét xử vụ án Phạm Ngọc Duy và đồng bọn phạm tội “Cản trở hoặc gây rối loạn hoạt động của mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử” theo quy định tại điểm đ khoản 3 Điều 287 Bộ luật Hình sự. Đây là vụ án liên quan đến khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định (IUU), được xét xử lưu động tại cộng đồng phường 5, thành phố Vũng Tàu.
Toàn cảnh phiên tòa
Theo Cáo trạng truy tố, vào lúc 11 giờ 30 phút ngày 21/4/2024, Tổ tuần tra, kiểm soát trên biển của Chi đội Kiểm ngư số 2 đã phát hiện 01 tàu cá tại vị trí tọa độ 06022'N - 10707'E, cách đường phân định thềm lục địa Việt Nam–Indonesia 4 hải lý về phía Indonesia, phía trước có dòng chữ BV-97057-TS. Nghi ngờ đây là tàu cá của ngư dân Việt Nam đánh bắt thủy sản trái phép nên lực lượng Kiểm ngư đã kêu gọi quay về vùng biển Việt Nam nhưng tàu cá này không chấp hành hiệu lệnh.
Qua theo dõi tín hiệu giám sát hành trình, vào khoảng 14 giờ 08 phút ngày 22/4/2024, Chi đội Kiểm ngư số 2 phát hiện tín hiệu thiết bị giám sát hành trình tàu cá BV-97057-TS đang hoạt động tại vị trí thuộc vùng biển Việt Nam. Tiến hành kiểm tra và phát hiện: Trên tàu BV-5705-TS đang giữ thiết bị giám sát hành trình của tàu BV-97057-TS, đồng thời kiểm tra và phát hiện trên tàu BV-97607-TS đang giữ thiết bị giám sát hành trình của tàu BV-97978-TS. Chi Đội Kiểm ngư số 2 phối hợp với Bộ đội Biên phòng tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu lập hồ sơ vi phạm ban đầu, đồng thời yêu cầu chủ 02 tàu cá BV-97978-TS và BV-97057-TS kêu gọi thuyền trưởng đưa 02 tàu này về bờ để phối hợp giải quyết.
Sau khi tàu cập cảng, Ban Quản lý Cảng cá Bến Đá đã kiểm tra, ghi nhận số lượng hải sản cặp tàu BV-97978-TS, BV-97057-TS đã đánh bắt được là 8.527kg; cặp tàu BV-97607-TS và BV-5705-TS đã đánh bắt là 24.447kg; không phát hiện có chủng loài thuỷ sản thuộc loại nguy cấp, quý, hiếm.
Quá trình điều tra, xác định Phạm Ngọc Duy (SN: 1986; trú: 95 Bạch Đằng, phường 5, thành phố Vũng Tàu, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu) làm Thuyền trưởng tàu và được giao quản lý mọi hoạt động đánh bắt thủy sản đối với 02 tàu cá BV-97978-TS và BV-97057-TS. Do việc đánh bắt không hiệu quả nên Duy nảy sinh ý định gửi thiết bị giám sát hành trình của 02 tàu mình đang quản lý sang tàu khác để đi vào đánh bắt hải sản ở vùng cấm, tránh sự giám sát, phát hiện của cơ quan chức năng. Duy đã liên lạc bằng bộ đàm với Phan Minh Lý (SN: 1973; trú: 84/23A Trần Xuân Độ, phường Thắng Nhì, thành phố Vũng Tàu, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu) - là Thuyền trưởng, quản lý tàu cá BV-97607-TS và tàu cá BV-5705-TS để xin gửi thiết bị giám sát hành trình và được Lý đồng ý. Sau đó, khoảng 21 giờ ngày 27/02/2024, Duy đã trực tiếp tháo thiết bị giám sát hành trình trên tàu BV-97978-TS và chỉ đạo thuyền viên tháo thiết bị giám sát hành trình trên tàu cá BV-97057-TS để giao cho Lý cất giấu trên các tàu cá BV-97607-TS và BV-5705-TS. Sau đó, Duy đưa tàu đến vùng biên giới với Indonesia để đánh bắt hải sản. Đến khoảng 14 giờ ngày 21/4/2024, khi đang đánh bắt hải sản, bị lực lượng Kiểm ngư phát hiện thì Duy chỉ đạo cắt lưới đang đánh bắt hải sản, điều khiển tàu bỏ chạy.
Các bị cáo tại phiên tòa
Căn cứ vào kết quả thẩm vấn và tranh tụng tại phiên tòa, xem xét đầy đủ các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự của bị cáo và đề nghị của đại diện Viện kiểm sát, xem xét hành vi vi phạm pháp luật của các bị cáo Phạm Ngọc Duy và Phan Minh Lý đã làm cho việc truyền tải thông tin của thiết bị giám sát hành trình (là phương tiện điện tử) về Trung tâm dữ liệu giám sát tàu cá không đúng với thực tế vị trí tàu cá đang hoạt động, gây cản trở, gây rối loạn hoạt động của các phương tiện điện tử dẫn đến cơ quan có thẩm quyền không quản lý được hoạt động khai thác thủy sản của các tàu BV-97978-TS và BV-97057-TS trong khoảng thời gian từ 21 giờ ngày 27/02/2024 đến 14 giờ 08 phút ngày 22/04/2024 (tương đương 1.337 giờ 08 phút). Hành vi này các bị cáo là nguy hiểm cho xã hội, đã trực tiếp xâm hại đến các quy định của nhà nước Việt Nam về quản lý khai thác hải sản, trong đó có hoạt động chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến Việt Nam bị gắn thẻ vàng đối với mặt hàng thủy sản xuất khẩu. Hội đồng xét xử đã tuyên phạt các bị cáo Phạm Ngọc Duy và Phan Minh Lý cùng mức án 07 năm tù về tội “Cản trở hoặc gây rối loạn hoạt động của mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử” quy định tại điểm đ khoản 3 Điều 287 Bộ luật Hình sự.
Trong thời gian qua, các cơ quan chức năng tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã cùng cả nước thực hiện nhiệm vụ tháo gỡ cảnh báo “Thẻ vàng” của Ủy ban Châu Âu (EC) và thực hiện chủ trương của Đảng và Chính phủ trong công tác này. Nhận thức rõ tính cấp thiết trong quá trình đấu tranh phòng chống vị phạm và tội phạm liên quan đến IUU trên địa bàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, các cơ quan chức năng trên địa bàn tỉnh đã tích cực tuyên truyền, vận động, đưa ra nhiều biện pháp hỗ trợ để ngư dân vươn khơi bám biển đồng thời thực hiện tốt các quy định của pháp luật về đánh bắt, khai thác thủy sản, góp phần thực hiện được mục tiêu, quyết tâm gỡ cảnh báo “Thẻ vàng”. Tuy nhiên, vẫn còn một bộ phận không nhỏ người dân, ngư dân tiếp tục vi phạm, đến mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự.
Quán triệt, thực hiện Chỉ thị số 03/CT-VKSTC ngày 23/7/2024 của Viện trưởng VKSND tối cao về tăng cường công tác phối hợp giữa ngành Kiểm sát nhân dân với các bộ, ngành, địa phương trong việc xử lý các hành vi liên quan đến khai thác, mua bán, vận chuyển trái phép thủy sản, VKSND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã tích cực phối hợp với các cơ quan tố tụng, cơ quan liên quan trong xét xử lưu động các vụ án liên quan đến khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định (IUU) để tuyên truyền giáo dục pháp luật trong quần chúng Nhân dân, nhất là ngư dân về khai thác thủy sản hợp pháp, bảo vệ môi trường biển và an ninh hàng hải, hỗ trợ công tác tháo gỡ “Thẻ vàng” của Ủy ban Châu Âu đối với ngành Thủy sản Việt Nam./.
Tin bài: Nguyễn Nam Thành – Phòng 1 VKSND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu.
