“Tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” đã và đang diễn ra ở nước ta và là một trong những vấn đề đe dọa trực tiếp đến sự sống còn của dân tộc, của chế độ xã hội chủ nghĩa cũng như sự lãnh đạo của Đảng. “Tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” diễn ra một cách âm thầm trong mỗi cá nhân, con người cán bộ, đảng viên, khó nhận thấy. Vì thế, nhận diện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của cán bộ, đảng viên cần tập trung và hướng đến cách thức phòng, chống là cơ bản.
Một là, nhận diện đúng nguyên nhân của “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của cán bộ, đảng viên hiện nay.
Về nguyên nhân của “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của cán bộ, đảng viên mang tính tổng hợp, có cả nguyên nhân khách quan và nguyên nhân chủ quan, trong đó nguyên nhân chủ quan là chính. Sự xuất hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của cán bộ, đảng viên là do tác động từ khách quan, bên ngoài, đặc biệt là từ mặt trái cơ chế, của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; sự mua chuộc, lôi kéo, v.v., của các thế lực thù địch hoặc những người mất mãn chính trị, v.v.. Vốn từ cái khách quan tác động, mà chủ quan của cán bộ, đảng viên không đủ sức đẩy lùi, loại bỏ diễn ra “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”.
Không ít cán bộ, đảng viên vốn là trung kiên cách mạng trong chiến tranh, trong gian khổ, hết lòng vì Đảng, vì dân, nhưng trước tác động từ mặt trái của cơ chế kinh tế thị trường không cưỡng lại được và rơi vào “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Một bộ phận cán bộ, đảng viên chưa cống hiến được bao nhiêu, nhưng với mục đích, động cơ cá nhân chủ động thực hiện tham nhũng, tiêu cực…và trượt dài, rơi vào “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Cũng có những trường hợp, cán bộ, đảng viên bị lôi kéo, thậm chí là bị khống chế, đe dọa khi đã vướng vào đường dây tham nhũng và cũng trượt vào “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, trường hợp Phạm Trung Kiên (cựu Thư ký Thứ trưởng Bộ Y tế) nhận hối lộ 253 lần với tổng số tiền là 42,6 tỷ đồng là một ví dụ điển hình của sự suy thoái, tha hóa, biến chất người cán bộ, đảng viên.
Với các nội dung trên cho thấy nguyên nhân chủ quan là chủ yếu và tập trung nhất là ở động cơ chạy theo lợi ích cá nhân. Bởi vì, tác động từ khách quan đến tất cả cán bộ, đảng viên, nhưng không phải ai cũng bị “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Những cán bộ, đảng viên không vượt lên, tự chiến thắng chủ nghĩa cá nhân, sự cám dỗ của lợi ích cá nhân; coi lương tâm, danh dự là dẻ mạt thì sẽ trượt vào “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Vì thế, cách thức phòng, chống cũng tập trung vào giải quyết vấn đề nguyên nhân chủ quan là chủ yếu, trong đó suy đến cùng là vấn đề gạt bỏ lợi ích cá nhân, ham muốn vật chất tầm thường.
Hai là, nhận diện đúng hiện tượng và bản chất của “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của cán bộ, đảng viên hiện nay
“Tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong cán bộ, đảng viên hiện nay là phản ánh tính chất đấu tranh gay go, phức tạp trong thời kỳ quá độ đi lên chủ nghĩa xã hội ở lĩnh vực tư tưởng chính trị, văn hóa. “Tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” là quá trình diễn ra bên trong mỗi của cán bộ, đảng viên một cách “thầm kín, khó nhận thấy” do được che giấu, ngụy trang che mắt rất kỹ. Giữa “tự diễn biến” và “tự chuyển hóa” có quan hệ với nhau, nhưng không đồng nhất. Hai mặt này quan hệ với nhau với nghĩa là cùng trong quá trình vận động. Sự khác nhau là ở “tự diễn biến” phải đến một mức độ nhất định mới xuất hiện “tự chuyển hóa”. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng chỉ rõ: “Việt Nam đi lên chủ nghĩa xã hội từ một nước nông nghiêp lạc hậu, bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa, lực lượng sản xuất thấp, lại trải qua mấy chục năm chiến tranh, hậu quả rất nặng nề; các thế lực thù địch thường xuyên tìm cách phá hoại cho nên lại càng khó khăn, phức tạp, nhất thiết phải trải qua một thời kỳ quá độ lâu dài với nhiều bước đi, nhiều hình thức tổ chức kinh tế, xã hội đan xen nhau, có sự đấu tranh giữa cái cũ và cái mới”.
Bản chất của “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong cán bộ, đảng viên là cuộc đấu tranh giằng xé rất quyết liệt để giải quyết mâu thuẫn bên trong bản thân họ. Mâu thuẫn giữa giữ vững lương tâm trong sáng, danh dự với chấp nhận đánh mất danh dự mâu thuẫn giữa kiên định giữ vững mục tiêu, lý tưởng là cống hiến cho Đảng, cho nhân dân với chấp nhận xa rời, từ bỏ lý tưởng sống; mâu thuẫn giữa giữ vững, phát huy vai trò trách nhiệm, nghĩa vụ, cống hiến của người công bộc của dân (cán bộ, đảng viên theo tư tưởng Hồ Chí Minh) với sự cám dỗ của hưởng thụ, sa đọa. Những mâu thuẫn trên trong tính chỉnh thể thống nhất và cùng là biểu hiện mâu thuẫn cơ bản giữa lợi ích xã hội, tập thể, cộng đồng với lợi ích cá nhân như trong tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức cách mạng đã xác định: “Sinh trưởng trong xã hội cũ, chúng ta ai cũng mang trong mình hoặc nhiều hoặc ít vết tích xấu xa của xã hội đó về tư tưởng, về thói quen…vết tích xấu nhất và nguy hiểm nhất của xã hội cũ là chủ nghĩa cá nhân”.
Ba là, nhận diện quá trình vận động từ thay đổi dần về lượng đến thay đổi về chất của “tự diễn biến”,“tự chuyển hóa” trong cán bộ, đảng viên hiện nay
“Tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong cán bộ, đảng viên là quá trình vận động đi từ thấp lên cao. Quá trình đó đi từ sự đơn giản trong nhận thức đến sự thỏa hiệp, nhượng bộ; đến động cơ có tính chủ đích vì lợi ích cá nhân; đến hành vi suy thoái, thậm chí là làm tay sai cho các thế lực thù địch phản lại Đảng, chế độ xã hội chủ nghĩa.
Quá trình vận động của “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong cán bộ, đảng viên còn ở lợi ích cá nhân, lợi ích nhóm. Quá trình này đi từ đơn giản trong nhận thức về nhận quà biếu; ăn chia vặt đến chủ động liên thủ giữa các thành viên thực hiện lợi ích lớn hơn và hình thành “thói quen nhận phong bì”, bảo vệ lợi ích nhóm có chủ đích bằng các hình thức khác nhau và đến bị ràng buộc “cùng thuyền”, “có lợi mới làm” trong thực hiện tham nhũng.
Quá trình vận động của “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong cán bộ, đảng viên còn ở lĩnh vực chính trị, xã hội thường bắt đầu từ chạy cấp, chạy chức, chạy nơi công tác, thậm chí chạy bằng, cấp đào tạo đến tham nhũng quyền lực và đến thực hiện lợi ích cá nhân bù đắp lại những chi phí tiêu cực trước đó. Ngoài ra, còn biểu hiện từ sự mất mãn chính trị, sự kèn cựa, đố kỵ cá nhân đến bắt mối, tiếp tay với những người tiêu cực, thậm chí còn tiếp tay cho thế lực thù địch để chống chế độ xã hội chủ nghĩa, chống Đảng, Nhà nước.
Quá trình vận động của “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong cán bộ, đảng viên ở lĩnh vực tư tưởng, văn hóa thường đi từ đơn giản trong tiếp nhận thông tin trên mạng xã hội đến sự hoài nghi, dao động trong tư tưởng đến tiếp tay tuyên truyền không công cho địch bằng cách nói xấu Đảng, chế độ,v.v và đến bị ràng buộc, bị khống chế làm việc cho thế lực thù địch chống chế độ xã hội chủ nghĩa.
Bốn là, nhận diện, đánh giá đúng tính chất phức tạp, nguy hiểm của quá trình “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong cán bộ, đảng viên hiện nay.
“Tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong cán bộ, đảng viên hiện nay rất khó phát hiện ra. Khi phát hiện ra thì quá muộn, bắt buộc phải xử lý theo đúng pháp luật của Nhà nước; kỷ luật của Đảng. Vì thế “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong cán bộ, đảng viên hiện nay rất nguy hiểm, một trong những nội dung then chốt của nguy cơ đối với cách mạng Việt Nam; của sự nghiệp đổi mới; sự lãnh đạo của Đảng cũng như sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc hiện nay.
Tổng hợp những nội dung trên tạo nên đặc điểm cũng như tính chất phức tạp của quá trình vận động “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong cán bộ, đảng viên hiện nay. Mặc dù điểm xuất phát cho quá tình “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” khác nhau, nhưng đều bắt đầu từ nhận thức đến tình cảm, thái độ, niềm tin bị phai nhạt, đến hành vi tiêu cực, tham nhũng thực hiện lợi ích cá nhân, thậm chí là chống phá Đảng, Nhà nước, chế độ ta./.
Nguồn: Tuyên giáo Quảng Trị.
