Trong không khí toàn ngành Kiểm sát nhân dân tiếp tục quán triệt, thực hiện nghiêm Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng, các chỉ đạo của Trung ương Đảng, Nghị quyết của Quốc hội đối với ngành Kiểm sát nhân dân, tập trung thực hiện tốt những yêu cầu của công tác tư pháp và cải cách tư pháp. Nhân dịp kỷ niệm 31 năm thành lập VKSND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu (22/8/1991-22/8/2022), Trang thông tin điện tử VKSND tỉnh giới thiệu bài viết nhìn lại quá trình hình thành và phát triển của VKSND hai cấp tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu.
Ngày 26/7/1960, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký Lệnh công bố Luật Tổ chức VKSND. Trong 62 năm qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự giám sát của Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp, các tổ chức xã hội và nhân dân; với sự cố gắng và quyết tâm cao của tập thể Lãnh đạo và cán bộ ngành Kiểm sát nhân dân nói chung trong đó có VKSND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, ngành Kiểm sát nhân dân ngày càng lớn mạnh, trưởng thành. Chất lượng thực hành quyền công tố và kiểm sát các hoạt động tư pháp ngày càng được nâng cao, đóng góp tích cực vào cuộc đấu tranh phòng, chống tội phạm và vi phạm, bảo vệ pháp chế xã hội chủ nghĩa, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội; Phục vụ sự phát triển kinh tế, xã hội của đất nước và tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu. Kỷ niệm 62 năm thành lập ngành Kiểm sát nhân dân, 31 năm thành lập VKSND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, VKSND hai cấp cùng ôn lại truyền thống vẻ vang của ngành Kiểm sát, nhằm tiếp tục phát huy những thành tích đã đạt được, tổng kết những bài học kinh nghiệm cho hôm nay và cho sự phát triển của Ngành những năm tiếp theo.
1. Lịch sử hình thành VKSND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu:
Ngay sau khi mới giải phóng, VKSND tỉnh Đồng Nai được thành lập tháng 4/1976 gồm có 11 huyện, thị xã và thành phố, trong đó có VKSND thị xã Vũng Tàu, huyện Châu Thành, huyện Long Đất được thành lập tháng 8/1976 và huyện Xuyên Mộc được thành lập tháng 6/1978. Ngày 30/5/1979, Quốc hội Khóa VI, kỳ họp thứ 5 đã ra Nghị quyết thành lập Đặc khu Vũng Tàu - Côn Đảo. Ngày 26/6/1979, Viện trưởng VKSND tối cao đã ra Quyết định số 06/QĐ-V9 thành lập VKSND Đặc khu Vũng Tàu - Côn Đảo trực thuộc VKSND tối cao. Sau đó, năm 1980, VKSND huyện Côn Đảo cũng được thành lập. Khi tình hình đất nước bước sang giai đoạn phát triển mới, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu được thành lập ngày 12/8/1991 theo Nghị quyết của Quốc hội Khóa VIII, kỳ họp thứ 9, gồm có Đặc khu Vũng Tàu - Côn Đảo và các huyện phía nam tỉnh Đồng Nai là: Châu Thành, Long Đất, Xuyên Mộc. Theo đó, VKSND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu được thành lập theo Quyết định số 104/QĐ ngày 22/8/1991 của Viện trưởng VKSND tối cao.
VKSND thành phố Vũng Tàu cũng được thành lập ngày 15/10/1991. Đến ngày 30/6/1994, VKSND huyện Châu Thành lại được tách thành 03 đơn vị mới là: VKSND thị xã Bà Rịa, VKSND huyện Tân Thành, VKSND huyện Châu Đức theo Quyết định số: 60/TC-V9 của VKSND tối cao.
Năm 2004, VKSND huyện Long Đất lại được tách thành 02 đơn vị là: VKSND huyện Long Điền và VKSND huyện Đất Đỏ theo Quyết định số 12/QĐ/2004 ngày 09/01/2004 của Viện trưởng VKSND tối cao. Từ đó VKSND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu có 08 đơn vị cấp huyện trực thuộc và ổn định cho đến nay.
Đồng chí Mai Văn Linh - Bí thư Ban cán sự đảng, Viện trưởng VKSND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu
Ở VKSND Đặc khu Vũng Tàu - Côn Đảo và VKSND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, ngày đầu thành lập chỉ có 03 tổ nghiệp vụ, trải qua thời kỳ phát triển, lớn mạnh, trưởng thành, đến nay bộ máy tổ chức đã ổn định gồm có 09 phòng nghiệp vụ và tương đương. Nơi làm việc của VKSND hai cấp, từ chỗ phải đi nhờ, đi thuê, đến nay trụ sở làm việc của VKSND tỉnh, các huyện, thị xã và thành phố hầu hết đã được xây dựng mới và sửa chữa nâng cấp. Cơ sở vật chất, phương tiện kỹ thuật phục vụ cho công tác nghiệp vụ ở cả hai cấp đã được trang bị, tăng thêm gấp nhiều lần so với thời kỳ mới thành lập. Như vậy, mặc dù trải qua nhiều giai đoạn, tách nhập tỉnh, chia tách huyện, nhưng ngành Kiểm sát nhân dân vẫn thực hiện tốt chức năng nhiệm vụ của mình và chứng tỏ là một tổ chức không thể thiếu được trong bộ máy tổ chức của Đảng, của Nhà nước, và của nhân dân địa phương.
2. Quá trình thực hiện chức năng, nhiệm vụ:
Từ năm 2001 (là thời điểm kết thúc công tác Kiểm sát việc tuân theo pháp luật) trở về trước, cả hai cấp Kiểm sát đã tiến hành nhiều cuộc Kiểm sát trực tiếp việc tuân theo pháp luật trên các lĩnh vực hành chính, kinh tế xã hội. Từ năm 1979 - 1990 đã Kiểm sát trên các ngành, lĩnh vực như: Dầu khí, Thương nghiệp, phân phối lưu thông và quản lý thị trường, Du lịch, Xuất nhập khẩu, Hải sản, tín dụng, Ngân hàng và Nông nghiệp. Từ năm 1991-2001, Ngành đã kiểm sát các ngành, lĩnh vực: Quản lý kinh doanh ngoại tệ, vàng, công nghiệp, Giao thông vận tải, Xây dựng cơ bản gắn với quản lý đất đai, việc thực hiện Chương trình 327 của Chính phủ, Bưu điện, thuế và quản lý thị trường, kinh doanh xuất nhập khẩu...Qua công tác Kiểm sát đã phát hiện và kiến nghị sửa chữa 66 văn bản quy phạm pháp luật; Ban hành nhiều kháng nghị, kiến nghị, thu hồi tài sản hàng trăm tỷ đồng cho Nhà nước và các đơn vi.
Trong công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát các hoạt động tư pháp, từ năm 1991-2021, VKSND hai cấp đã phối hợp với các ngành chức năng tập trung phát hiện và xử lý nghiêm minh các loại tội phạm hình sự, nhất là các tội về tham nhũng, buôn lậu, các tội giết người, cướp tài sản, ma túy, tích cực góp phần vào cuộc đấu tranh phòng chống tội phạm. VKSND hai cấp đã xử lý 23.817 vụ án hình sự các loại. Tỷ lệ giải quyết án của Viện kiểm sát hàng năm thường đạt hơn 95% trong đó có hàng chục vụ án điểm, án nghiêm trọng, án tham nhũng, các vụ án được dư luận xã hội quan tâm, kết quả giải quyết của ngành Kiểm sát nhân dân được quần chúng nhân dân ủng hộ, dư luận đánh giá cao, góp phần nâng cao hiệu quả cuộc đấu tranh phòng chống tội phạm.
Đồng chí Ngô Xuân Thành - Phó Viện trưởng VKSND tỉnh thực hành quyền công tố, kiểm sát xét xử vụ án Phạm Văn Dũng (Dũng giá) phạm tội “Giết người”, “Hiếp dâm người dưới 16 tuổi”, “Dâm ô đối với người dưới 16 tuổi” đối với cháu gái 5 tuổi xảy ra tại phường Long Tâm, thành phố Bà Rịa.
VKSND hai cấp đã kiểm sát thụ lý và giải quyết: 73.520 vụ án hành chính, vụ việc dân sự, hôn nhân gia đình, kinh doanh thương mại, lao động và những việc khác theo quy định của pháp luật.
Công tác Kiểm sát tạm giữ, tạm giam, quản lý, giáo dục người chấp hành án phạt tù và Kiểm sát thi hành án cũng được đẩy mạnh. Trong 31 năm qua, VKSND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã đề nghị Hội đồng xét giảm án của tỉnh, xét giảm án cho 50.064 người và cùng với Tòa án tỉnh đề nghị Hội đồng xét đặc xá, xét đặc xá cho hàng ngàn phạm nhân cải tạo tốt ở Trại tạm giam Công an tỉnh và Trại giam Xuyên Mộc - Bộ Công an. Những bản án hình sự và dân sự của Tòa án hai cấp, có hiệu lực, được thi hành với tỷ lệ ngày càng cao.
Ngành Kiểm sát nhân dân tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu cũng đã thụ lý và giải quyết 10.693 đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân. Lãnh đạo Viện và cán bộ Kiểm sát đã tiếp 2350 lượt công dân đến VKSND hai cấp khiếu nại, tố cáo, đã góp phần giải quyết kịp thời những vấn đề xã hội phát sinh, những bức xúc trong nội bộ quần chúng nhân dân, giữ vững ổn định xã hội.
Công tác thanh tra: mặc dù mới được thành lập không lâu nhưng công tác thanh tra đã có những kết quả tích cực. Hàng năm đã tiến hành thanh tra đột xuất và thanh tra theo chuyên đề khi có các dấu hiệu vi phạm. Qua công tác thanh tra đã kịp thời chấn chỉnh, khắc phục các vi phạm của các đơn vị, qua đó đảm bảo kỷ luật, kỷ cương nội vụ và trật tự công vụ.
Công tác tham mưu tổng hợp, thống kê tội phạm được cải tiến và chuyển biến tích cực. Hàng năm đã tham mưu Lãnh đạo Viện tổ chức thành công Hội nghị tổng kết, sơ kết, triển khai kế hoạch công tác và các Hội nghị chuyên môn khác; tổ chức các đợt kiểm tra các đơn vị cấp huyện, qua công tác kiểm tra, đã kịp thời ban hành kết luận yêu cầu các đơn vị kịp thời chấn chỉnh, khăc phục các vi phạm, thiếu sót trong quá trình thực hiện chức năng nhiệm vụ.
Tăng cường ứng dung công nghệ thông tin, thúc đẩy chuyển đổi số trong ngành Kiểm sát nhân dân tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu. 100% công chức trong đơn vị được cấp tài khoản thư điện tử và sử dụng hộp thư điện tử nội bộ của ngành để trao đổi thông tin. Bước đầu đã thực hiện số hóa hồ sơ các vụ án, báo cáo án bằng trình chiếu Powerpoint, trình chiếu chứng cứ bằng hình ảnh tại phiên tòa để đảm bảo tính thuyết phục trong quá trình xét hỏi và tranh tụng.
Hướng dẫn thực hành ứng dụng công nghệ thông tin
Tổ chức và phát động các phong trào văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao làm phong phú thêm đời sống văn hóa tinh thần, tạo không khí sôi nổi, đoàn kết, vui tươi trong toàn ngành kiểm sát nhân dân tỉnh từ đó tăng cường giao lưu, học tập kinh nghiệm trong công tác và nâng cao đời sống văn hóa tinh thần cho công chức và người lao động trong đơn vị. Trong những năm gần đây Viện kiểm sát nhân dân tỉnh luôn đạt các giải cao trong các phong trào văn nghệ của ngành Kiểm sát nhân dân. Hàng năm đều cử đoàn thể thao tham gia giải đấu thường niên do ngành Kiểm sát nhân dân và địa phương tổ chức. Bên cạnh đó Lãnh đạo VKSND tỉnh rất quan tâm đến công tác đền ơn đáp nghĩa, uống nước nhớ nguồn, hàng năm đều tổ chức đoàn thăm hỏi tặng quà cho các bà mẹ Việt Nam anh hùng, các cựu tù chính chị ở Côn Đảo, tặng quà cho bà con có hoàn cảnh khó khăn...
VKSND tỉnh thăm và tặng quà cựu tù chính trị Côn Đảo
3. Một số thành tích nổi bật:
Trong 31 năm qua, các phong trào thi đua của ngành Kiểm sát nhân dân tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã được đẩy mạnh, tạo không khí thi đua sôi nổi và khuyến khích, động viên công chức, người lao động VKSND hai cấp phấn đấu hoàn thành đạt và vượt các chỉ tiêu, kế hoạch đề ra. Qua đó, đã xuất hiện nhiều tập thể và cá nhân điển hình tiên tiến, được Đảng, Nhà nước, VKSND tối cao cũng như được cấp ủy, chính quyền địa phương khen thưởng, cụ thể:
Năm 1989, 1999 và 2008, và giai đoạn từ năm 2010-2021, VKSND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã được Viện trưởng VKSND tối cao công nhận danh hiệu “Tập thể lao động xuất sắc” và tặng Cờ thi đua ngành Kiểm sát nhân dân. Các đơn vị VKSND huyện Long Điền, VKSND thành phố Vũng Tàu và Văn phòng tổng hợp VKSND tỉnh đã được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng ba; 05 đơn vị được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen (Vũng Tàu, Long Điền, Văn phòng tổng hợp, Phòng 9, Phòng 11). Nhiều tập thể VKSND hai cấp đã được công nhận “Tập thể lao động xuất sắc”, được Viện trưởng VKSND tối cao tặng Bằng khen trong các phong trào thi đua theo đợt, theo chuyên đề và khen thưởng đột xuất.
VKSND tỉnh nhận Cờ thi đua ngành Kiểm sát nhân dân năm 2021
Về thành tích cá nhân, VKSND tỉnh có 07 đồng chí là điển hình xuất sắc được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng nhất, hạng nhì và hạng ba; 02 đồng chí được tặng Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, 01 đồng chí được Thủ tướng Chính phủ công nhận danh hiệu “Chiến sỹ thi đua toàn quốc”, 02 đồng chí được công nhận là Kiểm sát viên giỏi toàn quốc, 38 đồng chí được công nhận danh hiệu “Chiến sỹ thi đua ngành Kiểm sát nhân dân”, và hàng trăm lượt cá nhân đạt danh hiệu “Chiến sĩ thi đua cơ sở” cũng như được Viện trưởng VKSND tối cao tặng Bằng khen trong các phong trào thi đua theo đợt, theo chuyên đề và khen thưởng đột xuất.
Đồng chí Ngô Đức Thành - Phó Viện trưởng VKSND tỉnh nhận Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ
Ngoài ra, nhiều tập thể, công chức VKSND hai cấp đã được Tỉnh ủy, UBNDcác cấp tặng Cờ thi đua, Bằng khen do có thành tích xuất sắc trong công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp, trong đấu tranh phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh.
4. Bài học kinh nghiệm:
Để đạt được những kết quả nêu trên, Lãnh đạo, công chức và người lao động VKSND hai cấp tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã luôn nỗ lực, phấn đấu, vượt qua những khó khăn để từng bước trưởng thành và phát triển. Bên cạnh đó, VKSND hai cấp tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã thực hiện tốt các nội dung sau:
Thứ nhất, Nhận thức đúng đắn và nắm vững chức năng, nhiệm vụ của ngành theo quy định của Hiến pháp và pháp luật.
Chức năng nhiệm vụ của VKSND từ khi thành lập đến nay đã có sự thay đổi qua các thời kỳ khác nhau theo sự thay đổi của Hiến pháp, Luật Tổ chức VKSND và các đạo luật khác về tư pháp. Viện kiểm sát các cấp đã luôn cập nhật và thực hiện tốt chức năng của Ngành theo luật định, xác định đúng nhiệm vụ của ngành, trên cơ sở đó xây dựng bộ máy tổ chức ở cả hai cấp cho phù hợp và đẩy mạnh các khâu công tác kiểm sát cho đúng hướng và có hiệu quả.
Thứ hai, Đã làm tốt công tác quản lý, chỉ đạo điều hành và xây dựng đội ngũ cán bộ kiểm sát “Công minh, chính trực, khách quan, thận trọng, khiêm tốn”.
Đây là vấn đề có tính quyết định việc thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của ngành. Lãnh đạo Viện kiểm sát hai cấp và Lãnh đạo các phòng nghiệp vụ đã không ngừng đổi mới tư duy, tác phong, phương pháp lãnh đạo để nâng cao hiệu quả công tác kiểm sát, đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới. Cần giữ vững nguyên tắc tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách. Phát huy mạnh mẽ vai trò của tập thể Lãnh đạo Viện, Đảng ủy, Ban cán sự đảng, Ủy ban kiểm sát; Tăng cường công tác kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ của cấp dưới. Lãnh đạo Viện hai cấp thường xuyên quan tâm đến công tác đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ chính trị, nghiệp vụ, quản lý Nhà nước, phát động và tổ chức các phong trào văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao… và thực hiện tốt các chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức và người lao động trong ngành. Không ngừng bồi dưỡng lòng yêu ngành, yêu nghề, ý thức trách nhiệm, gắn với cuộc vận động: “ Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” gắn với xây dựng đội ngũ cán bộ kiểm sát viên “Công minh, chính trực, khách quan, thận trọng, khiêm tốn” theo lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh để xây dựng ngành Kiểm sát nhân dân ngày càng trong sạch vững mạnh, xứng đáng với sự tin tưởng của Đảng, nhà nước và của nhân dân.
Thứ ba, Viện kiểm sát các cấp đã chủ động phối hợp tốt với các cơ quan Nhà nước; các cơ quan bảo vệ pháp luật trên cơ sở thực hiện đúng chức năng của Ngành do luật định.
Trong những năm qua, sự phối hợp của VKSND với các cơ quan quản lý Nhà nước, các tổ chức chính trị xã hội và nhất là với các cơ quan bảo vệ pháp luật ngày càng đồng bộ và có hiệu quả. Chính nhờ mối quan hệ đó mà VKSND hai cấp đã có được sự phối hợp nhịp nhàng với các cơ quan Công an, Tòa án các cấp và các ngành chức năng khác trong việc thực hiện công tác Kiểm sát. Đồng thời, VKSND tỉnh và VKSND các huyện, thị xã, thành phố cũng nhận được sự quan tâm ủng hộ, giúp đỡ của Tỉnh ủy, HĐND, UBND, UBMTTQ các cấp trong hoạt động công tác kiểm sát, trong công tác xây dựng ngành,... để đấu tranh có hiệu quả đối với vi phạm pháp luật và tội phạm. Nếu không có sự phối hợp chặt chẽ với các cơ quan Nhà nước, các cơ quan bảo vệ pháp luật thì công tác kiểm sát sẽ gặp rất nhiều khó khăn và hiệu quả công tác không cao.
Thứ tư, Bảo đảm sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng đối với ngành Kiểm sát là nhân tố quyết định đến hiệu quả hoạt động của Viện kiểm sát các cấp.
Từ khi thành lập đến nay, VKSND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu luôn nhận được sự quan tâm lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, đặc biệt là của Tỉnh ủy. Trong quá trình thực hiện chức năng , cả hai cấp kiểm sát luôn tranh thủ ý kiến chỉ đạo của các cấp ủy đảng đối với công tác kiểm sát; Báo cáo cấp ủy kịp thời các vụ án thuộc diện Ban Thường vụ Tỉnh ủy chỉ đạo, các vụ án trọng điểm, vụ án được dư luận xã hội, báo chí quan tâm... Ngược lại, về phía mình, VSKND hai cấp cũng đã nâng cao tinh thần trách nhiệm làm tốt công tác tham mưu cho cấp ủy Đảng về công tác lãnh đạo pháp chế. Nhờ tranh thủ được sự lãnh đạo của các cấp ủy đảng thì ngành Kiểm sát mới vượt qua được mọi khó khăn, hoàn thành chức năng, nhiệm vụ của mình theo đúng đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.
VKSND tỉnh viếng đền thờ Võ Thị Sáu
Với lòng tin sâu sắc vào công cuộc đổi mới và thành tựu to lớn mà tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu và cả nước đạt được, với trình độ giác ngộ chính trị và bản lĩnh nghề nghiệp của đội ngũ cán bộ, Kiểm sát viên đã được rèn luyện, thử thách qua nhiều năm, dưới sự lãnh đạo của Tỉnh ủy, Huyện ủy, Thành ủy và Thị ủy; sự giám sát của Hội đồng nhân dân và sự quan tâm của UBND các cấp; sự phối hợp của các cơ quan, đoàn thể, các tổ chức xã hội và sự ủng hộ của nhân dân, ngành Kiểm sát nhân dân tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã vững vàng và sẵn sàng đón nhận những nhiệm vụ mới đầy khó khăn và thử thách, nhưng cũng rất vinh dự được góp phần vào công cuộc đấu tranh phòng, chống tội phạm, bảo vệ pháp chế xã hội chủ nghĩa./.
Tin bài: Nguyễn Diệu Thùy – Trần Văn Tùng, Văn phòng tổng hợp VKSND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu
