Ngày 04/5/2022 Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân huyện Xuyên Mộc ban hành Quyết định kháng nghị số 101/QĐKNPT-VKS-DS đối với Bản án dân sự số 25/2022/DS-ST ngày 21 tháng 4 năm 2022 của Tòa án nhân dân huyện Xuyên Mộc về “Tranh chấp hợp đồng mua bán tài sản” giữa:
Nguyên đơn: Ông Hà Văn C, sinh năm 1970. Địa chỉ: 590/9/3 đường Trương Công Định, phường A, thành phố Vũng Tàu, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu.
Bị đơn: Công ty trách nhiệm hữu hạn đầu tư - Xây dựng - Thương Mại BD. Địa chỉ: Số 19, đường số 37, khu phố 5, phường A, thành phố Thủ Đức, thành phố Hồ Chí Minh (Công ty BD).
Quá trình tham gia phiên tòa và kiểm sát bản án, Viện kiểm sát nhân dân huyện Xuyên Mộc xét thấy Tòa án có vi phạm về tố tụng và nội dung như sau:
1-Về tố tụng:
-Việc thụ lý yêu cầu phản tố của ông Hà Văn C là không đúng quy định của pháp luật: Ngày 17/5/2021 Tòa án nhân dân huyện Xuyên Mộc Thông báo thụ lý vụ án số 72/TB-TLVA theo đơn khởi kiện của công ty BD. Quá trình tố tụng Thẩm phán đã tiến hành công khai chứng cứ và hòa giải vào các ngày 10/12/2021; 25/01/2022; 03/3/2022; 16/3/2022, nhưng ngày 11/3/2022 ông Hà Văn C mới làm đơn yêu cầu phản tố, đến ngày 14/3/2022 Tòa án nhân dân huyện xuyên Mộc mới thụ lý yêu cầu phản tố của ông C. Như vậy, việc Tòa án thụ lý đơn yêu cầu phản tố của ông Hà Văn C là sau khi đã tiến hành mở phiên họp kiểm tra giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và hòa giải là vi phạm khoản 3 Điều 200 Bộ luật tố tụng dân sự “Bị đơn có quyền đưa ra yêu cầu phản tố trước thời điểm mở phiên họp kiểm tra giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và hòa giải ”.
-Thẩm phán không ra quyết định đình chỉ vụ án đối với yêu cầu khởi kiện của công ty BD là vi phạm quy định tại Điều 217 Bộ luật tố tụng dân sự.
Ngày 06/5/2021 Công ty BD có đơn khởi kiện, ngày 17/5/2021 Tòa án nhân dân huyện Xuyên Mộc Thông báo thụ lý vụ án số 72/TB-TLVA. Quá trình thụ lý giải quyết, ngày 16/3/2022 Thẩm phán ban hành Quyết định đưa vụ án ra xét xử số 40/2022/QĐXXST-DS xác định nguyên đơn Công ty BD, bị đơn ông Hà Văn C. Tuy nhiên cũng ngày 16/3/2022 công ty BD có đơn rút toàn bộ yêu cầu khởi kiện. Theo quy định tại Điều 217 Bộ luật tố tụng dân sự; hướng dẫn tại tiểu mục 7, mục III của Giải đáp số 01/2017/GĐ-TANDTC ngày 7/4/2017 và tiểu mục 3, mục II của Công văn số 64/TANDTC ngày 03/4/2019 của Tòa án nhân dân tối cao thì nguyên đơn rút toàn bộ yêu cầu khởi kiện trước khi mở phiên tòa nên việc đình chỉ yêu cầu khởi kiện của công ty BD thuộc thẩm quyền của Thẩm phán. Đồng thời do có yêu cầu phản tố của bị đơn nên phải thay đổi địa vị tố tụng của các bên đương sự, công ty BD trở thành bị đơn, ông Hà Văn C trở thành nguyên đơn. Song Thẩm phán không thực hiện việc đình chỉ trước khi mở phiên tòa mà tại phiên tòa Hội đồng xét xử quyết định thay đổi địa vị tố tụng đối với các bên đương sự và đình chỉ yêu cầu của công ty BD là vi phạm điểm b khoản 2 Điều 217 Bộ luật tố tụng dân sự. Chính việc Thẩm phán không đình chỉ yêu cầu khởi kiện của công ty BD và thay đổi địa vị tố tụng giữa các đương sự trước khi mở phiên tòa nên không tống đạt quyết định thay đổi địa vị tố tụng cho các đương sự. Việc thay đổi địa vị tố tụng công ty BD từ nguyên đơn trở thành bị đơn do Hội đồng xét xử quyết định tại phiên tòa, nhưng do công ty BD không có mặt tại tòa, không nhận được quyết định thay đổi địa vị tố tụng và việc đình chỉ dẫn đến công ty BD không biết để có thể thực hiện quyền và nghĩa vụ của bị đơn theo quy định của pháp luật. Điều này đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của công ty BD không trình bày và tự bảo vệ quyền lợi của mình tại phiên tòa sơ thẩm.
2-Về nội dung:
Công ty BD khởi kiện nhưng đã rút toàn bộ yêu cầu khởi kiện; ông Hà Văn C phản tố yêu cầu hủy hợp đồng mua bán tài sản lập ngày 22/5/2020 giữa ông Hà Văn C và công ty BD và đồng ý trả lại số tiền 22.400.000.000 đồng cho công ty BD. Bản án sơ thẩm xác định số tiền 22.400.000.000 đồng mà ông Hà Văn C đã nhận của công ty BD là tiền đặt cọc là không đúng với các tài liệu chứng cứ đã thu thập, dẫn đến việc áp dụng Án lệ số 25/2018/AL về không phải chịu phạt cọc vì lý do khách quan theo Quyết định số 269/QĐ-CA ngày 06/11/2018 của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao để giải quyết vụ án là không đúng quy định của pháp luật. Vì trong số 22.400.000.000 đồng mà công ty BD giao cho ông Hà Văn C thì có 7.000.000.000 đồng là tiền đặt cọc được giao trong cùng hợp đồng mua bán tài sản lập ngày 22/5/2020. Số tiền còn lại 15.400.000.000 đồng được công ty BD chuyển khoản cho ông Hà Văn C nhiều lần với nội dung thanh toán hợp đồng mua bán tài sản ngày 22/5/2020 theo phương thức thanh toán do hai bên thỏa thuận tại Điều 2 của Hợp đồng mua bán tài sản lập ngày 22/5/2020. Do đó việc giải quyết hậu quả của hợp đồng phải căn cứ vào sự thỏa thuận giữa hai bên về việc bồi thường vi phạm hợp đồng để giải quyết.
Với những vi phạm nghiêm trọng về tố tụng và nội dung như trên, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân huyện Xuyên Mộc Quyết định kháng nghị toàn bộ Bản án dân sự số 25/2022/DS-ST ngày 21/4/2022 của Tòa án nhân dân huyện Xuyên Mộc theo thủ tục phúc thẩm. Đề nghị Tòa án nhân dân tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu xét xử phúc thẩm theo hướng hủy Bản án sơ thẩm số 25/2022/DS-ST ngày 21/4/2022 của Tòa án nhân dân huyện Xuyên Mộc.
Tin bài: Phạm Thị Lệ Thủy – VKSND huyện Xuyên Mộc
