Nội dung vụ án như sau:
Ngày 25/11/2011, bà Đỗ Thị H nhận được Thông báo nộp tiền sử dụng đất số 144/TB-CCT ngày 10/10/2011 của Chi cục Thuế huyện Đ.
Ngày 11/12/2018, bà H nộp tiền thì Chi cục Thuế huyện Đ yêu cầu nộp thêm tiền lãi phạt do chậm nộp là 24.454.003 đồng. Không đồng ý, bà H khiếu nại yêu cầu Chi cục Thuế huyện Đ hoàn trả lại số tiền đã nộp, tổng cộng là 45.099.003 đồng.
Ngày 13/9/2019, Chi cục Thuế huyện Đ ban hành Công văn số 2907/CCT-QLT để giải quyết khiếu nại của bà H, theo đó trả lời việc Chi cục Thuế huyện xác định tiền sử dụng đất của bà H phải nộp là đúng theo quy định pháp luật.
Không đồng ý, bà H khởi kiện yêu cầu Tòa án nhân dân huyện Đ giải quyết tuyên huỷ Thông báo số 144/TB-CCT ngày 10/10/2011 và Công văn số 2907/CCT-QLT ngày 13/9/2019 của Chi cục Thuế huyện Đ; buộc Chi cục Thuế huyện Đ hoàn trả lại số tiền mà bà H đã nộp.
Ngày 31/12/2019, Tòa án nhân dân huyện Đ ra thông báo về việc thụ lý vụ án. Ngày 12/8/2020, Tòa án nhân dân huyện Đ ban hành Quyết định số 01/2020/QĐST-HC đình chỉ giải quyết vụ án hành chính, với lý do đối tượng khởi kiện không còn tồn tại, nên chưa đủ điều kiện khởi kiện.
Bà H không nhất trí, đã có đơn kháng cáo yêu cầu Tòa án cấp phúc thẩm xem xét giải quyết vụ án, theo hướng hủy Quyết định đình chỉ giải quyết vụ án hành chính số 01/2020/QĐST-HC ngày 12/8/2020 của Tòa án nhân dân huyện Đ để giải quyết lại vụ án theo thủ tục sơ thẩm. Viện kiểm sát nhân dân huyện không có kháng nghị đối với quyết định này.
Ngày 20/10/2020, Tòa án tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã mở phiên họp giải quyết việc kháng cáo, Hội đồng xét xử phúc thẩm đã thống nhất với đề nghị của Kiểm sát viên, chấp nhận yêu cầu kháng cáo của bà Đỗ Thị H, hủy Quyết định đình chỉ giải quyết vụ án hành chính số 01/2020/QĐST-HC ngày 12/8/2020 của Tòa án nhân dân huyện Đ và chuyển hồ sơ vụ án cho Tòa án cấp sơ thẩm để tiếp tục giải quyết vụ án.
Những vấn đề cần lưu ý trong vụ án này:
Ngày 28/8/2019, Bộ Tài chính ban hành Quyết định số 1671/QĐ-BTC về việc hợp nhất Chi cục Thuế trực thuộc Cục Thuế tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, theo đó tại Điều 1 đã quyết định hợp nhất Chi Cục Thuế huyện Đ và Chi Cục Thuế huyện C thành Chi Cục Thuế khu vực X, Điều 3 có quy định: Quyết định này có hiệu lực kể từ ngày ký.
Tuy nhiên, ngày 13/9/2019, Chi Cục Thuế huyện Đ vẫn ban hành Công văn số 2907/CCT-QLT phúc đáp đơn khiếu nại của bà H.
Căn cứ khoản 4, 5 Điều 59 Luật tố tụng hành chính quy định về kế thừa quyền, nghĩa vụ tố tụng hành chính thì:
“4. Trường hợp người bị kiện là cơ quan, tổ chức bị hợp nhất, sáp nhập, chia, tách thì cơ quan, tổ chức kế thừa quyền, nghĩa vụ của cơ quan, tổ chức cũ thực hiện quyền, nghĩa vụ tố tụng của cơ quan, tổ chức đó…
5. Trường hợp sáp nhập, chia, tách, giải thể, điều chỉnh địa giới hành chính trong một đơn vị hành chính mà đối tượng của quyết định hành chính có sự thay đổi thì cơ quan, tổ chức, cá nhân đã ra quyết định hành chính có trách nhiệm tham gia tố tụng với tư cách là người bị kiện tại Tòa án nơi cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyết định hành chính bị kiện. Cơ quan tiếp nhận đối tượng của quyết định hành chính bị kiện phải tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan”.
Do vậy, Tòa án nhân dân huyện Đ ban hành quyết định đình chỉ giải quyết vụ án là không đúng quy định, vì Chi cục Thuế huyện Đ được hợp nhất với cơ quan thuế khác và cơ quan sau khi hợp nhất này sẽ kế thừa quyền, nghĩa vụ tố tụng, nên đối tượng khởi kiện vẫn còn tồn tại. Tòa án cấp phúc thẩm đã áp dụng điểm c, khoản 5 Điều 243 Luật Tố tụng hành chính để hủy quyết định đình chỉ giải quyết vụ án hành chính và chuyển hồ sơ vụ án cho Tòa án cấp sơ thẩm để tiếp tục giải quyết.
Trên đây là vụ án hành chính, Tòa án cấp sơ thẩm đã đình chỉ giải quyết, nhưng bị Tòa án cấp phúc thẩm hủy, tôi xin trao đổi với các đồng nghiệp để nghiên cứu, tham khảo nhằm góp phần nâng cao chất lượng công tác kiểm sát việc giải quyết các vụ án hành chính trong thời gian tới.
Tin, bài: Vũ Duyên Trường – Phòng 10
