1. Tóm tắt nội dung vụ việc.
Theo Quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự số 18/2016/QĐST-DS ngày 02/6/2016 của Tòa án nhân dân huyện Đất Đỏ thì: Bà Trần Thị Kim Cúc và ông Trần Văn Công đồng ý trả cho bà La Kim Dung số tiền 120.000.000đồng và lãi suất chậm thi hành án phát sinh.
Theo Bản án số 18/2017/DS-ST ngày 17/8/2017 của Tòa án nhân dân huyện Đất Đỏ thì:
+ Ông Trần Văn Công, bà Trần Thị Kim Cúc cùng những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan: Ông Trần Văn Danh, ông Trần Văn Tiến, bà Trần Thị Tới, bà Trần Thị Giàu, bà Trần Thị Sang (con ruột của ông Công và bà Cúc) phải giao trả cho bà La Kim Dung và ông Quách Xuân Trường quyền sử dụng đất diện tích 32,9m2 thuộc thửa đất số 40, tờ bản đồ số 11 thị trấn Phước Hải cùng 01 căn nhà cấp 4A5 trên đất có diện tích 31m2 có kết cấu móng đá hộc, tường xây gạch, mái tôn không trần, nền gạch bông loại thường, cửa gỗ loại thường, nhà vệ sinh thiết bị chất lượng thấp, nhà có gác lửng 4,6m2 cùng hệ thống nước sinh hoạt (Đất chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nhà chưa có giấy sở hữu nhà).
+ Bà Trần Thị Kim Cúc và ông Trần Văn Công có nghĩa vụ trả lại cho ông Quách Xuân Trường và bà La Kim Dung chi phí đo vẽ đất và thẩm định giá là 4.897.000đồng.
Ngược lại
+ Ông Quách Xuân Trường và bà La Kim Dung phải giao trả lại cho bà Trần Thị Kim Cúc và ông Trần Văn Công số tiền đã nhận là 125.000.000đồng và thanh toán chi phí lắp đặt đồng hồ nước sinh hoạt, đường ống nước thải là 4.300.000đồng.
Bản án hiện nay đã có hiệu lực pháp luật không có kháng cáo, kháng nghị. Như vậy, việc Chi cục thi hành án dân sự huyện Đất Đỏ tổ chức thi hành án đối với vụ việc này là đúng quy định của pháp luật.
2. Quá trình tổ chức thi hành án.
Trong quá trình giải quyết, Chi cục Thi hành án dân sự huyện đã nhiều lần triệu tập các đương sự (kể cả phối hợp với các ban ngành đoàn thể UBND thị trấn Phước Hải) để giải quyết, vận động, thuyết phục nhưng các đương sự không có thỏa thuận thi hành án, đồng thời bà Cúc và ông Công cũng cương quyết chống đối, không tự nguyện thi hành án, cụ thể:
- Đối với Quyết định thi hành án theo yêu cầu số 706/QĐ-THADS ngày 05/7/2016: Bà Trần Thị Kim Cúc và ông Trần Văn Công đồng ý trả cho bà La Kim Dung số tiền 120.000.000đồng và lãi suất chậm thi hành án phát sinh. Bà Cúc đã trả cho bà Dung số tiền 3.000.000đồng nhưng bà Dung không đồng ý nhận, Chi cục Thi hành án dân sự huyện đã gửi tiết kiệm theo quy định. Hiện nay, bà Cúc và ông Công cho rằng hoàn cảnh kinh tế gia đình rất khó khăn nên không có khả năng trả cho bà Dung số tiền còn lại.
- Đối với Quyết định thi hành án theo yêu cầu số 44/QĐ-CCTHADS ngày 09/10/2017:
+ Ông Công, bà Cúc và các con không đồng tình với Bản án số 18/2017/DS-ST ngày 17/8/2017 của Tòa án nhân dân huyện Đất Đỏ, cho rằng Tòa án xét xử không công bằng nên không tự nguyện thi hành án, không đồng ý giao các tài sản nêu trên cho ông Trường và bà Dung. Ngoài ra, ông Công, bà Cúc và các con còn đề nghị, nếu cơ quan nhà nước có thẩm quyền xem xét cấp cho gia đình ông Công, bà Cúc một phần đất khác để gia đình di dời, ổn định cuộc sống thì ông Công, bà Cúc và các con sẽ tự nguyện thi hành án.
+ Ông Trường và bà Dung không đồng ý với ý kiến của ông Công, bà Cúc và các con; đề nghị ông Công, bà Cúc phải giao trả cho ông Trường, bà Dung các tài sản theo đúng bản án nêu trên, đồng thời cấn trừ số tiền nợ mà ông Công, bà Cúc phải trả cho bà Dung, số tiền còn lại bao nhiêu ông Trường, bà Dung sẽ trả lại cho ông Công, bà Cúc.
Cụ thể: Theo Quyết định thi hành án số 706/QĐ-THADS ngày 05/7/2016 thì ông Công, bà Cúc còn phải trả cho bà Dung số tiền 117.000.000đồng; theo Quyết định thi hành án số 44/QĐ-CCTHADS ngày 09/10/2017 thì ông Trường, bà Dung còn phải giao lại cho ông Công, bà Cúc số tiền 124.403.000đồng. Sau khi cấn trừ số tiền giữa hai quyết định thi hành án này thì ông Trường, bà Dung còn phải giao lại cho ông Công, bà Cúc số tiền 7.403.000đồng.
Mặc dù, đại diện Chi cục Thi hành án dân sự huyện và UBND Thị trấn Phước Hải tiếp tục vận động, thuyết phục nhưng các bên đương sự vẫn không có sự thỏa thuận thi hành án; ông Công, bà Cúc và các con vẫn không tự nguyện thi hành án. Trong khi đó, người được thi hành án là ông Trường và bà Dung đã nộp 125.000.000đồng và thanh toán chi phí lắp đặt đồng hồ nước sinh hoạt, đường ống nước thải là 4.300.000đồng cho ông Công, bà Cúc và liên tục yêu cầu, đề nghị Chi cục Thi hành án dân sự huyện Đất Đỏ phải tổ chức cưỡng chế thi hành án buộc ông Công, bà Cúc cùng các con phải giao trả quyền sử dụng đất và nhà ở cho ông Trường và bà Dung theo đúng như bản án đã tuyên.
* Về điều kiện thi hành án của ông Trần Văn Công và bà Trần Thị Kim Cúc:
- Qua xác minh thực tế tại địa phương được biết, hiện nay gia đình ông Công, bà Cúc rất khó khăn, ông Công làm nghề đi biển, bà Cúc đi bắt con hào về bán tại khu phố Lộc An; thu nhập chỉ đủ phục vụ cho sinh hoạt hàng ngày của gia đình. Về tài sản, ngoài tài sản phải giao trả lại cho ông Trường và bà Dung theo bản án và quyết định thi hành án nêu trên thì tại địa phương ông Công, bà Cúc không còn tài sản gì khác.
- Quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất mà ông Công, bà Cúc và các con phải giao trả cho ông Trường, bà Dung hiện nằm trong phạm vi giải tỏa để thi công tuyến đường Phước Hải - Lộc An giai đoạn 2. Hiện nay, đơn vị thi công đã giải tỏa xong trên toàn tuyến chỉ còn lại căn nhà mà gia đình ông Công, bà Cúc và các con đang sử dụng.
Mặt khác, theo nguyện vọng của ông Công và bà Cúc, UBND thị trấn Phước Hải và Phòng Tài nguyên - Môi trường huyện Đất Đỏ đã tham mưu UBND huyện có Báo cáo số 261/BC-UBND ngày 22/8/2018 về việc giải quyết kiến nghị giao đất ở của bà Trần Thị Kim Cúc, thuộc dự án đường Phước Hải - Lộc An giai đoạn 2, thị trấn Phước Hải. Ngày 14/9/2018, thực hiện chỉ đạo của UBND huyện Phòng Tài nguyên và môi trường huyện đã có biên bản hướng dẫn thủ tục giao đất ở có thu tiền sử dụng đất cho bà Trần Thị Kim Cúc. Theo đó, thửa đất thống nhất giao cho bà Trần Thị Kim Cúc là lô 22 khu 9 khu 8,20 thị trấn Phước Hải, lô đất có diện tích (4,5x19)m2 kèm theo bản vẽ và bà Cúc phải có trách nhiệm liên hệ với cơ quan nhà nước có thẩm quyền để làm thủ tục xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với thửa đất này.
Ngày 20/9/2018, ông Quách Xuân Trường thông báo cho Chi cục Thi hành án dân sự huyện Đất Đỏ biết ông Công, bà Cúc đã chuyển nhượng phần diện tích đất mà ông Công, bà Cúc và các con phải giao cho ông Trường và bà Dung nêu trên cho bà Nguyễn Thị Hiền; địa chỉ khu phố Lộc An, thị trấn Phước Hải. Hiện gia đình ông Công đang di chuyển các đồ dùng sinh hoạt gia đình ra khỏi căn nhà trên để tháo dở nhà giao đất cho bà Hiền.
Nhận được tin báo của ông Trường, Chi cục Thi hành án dân sự huyện Đất Đỏ đã phối hợp với các ban ngành UBND thị trấn Phước Hải đến nhà của ông Công, bà Cúc để xác minh và vận động, thuyết phục ông Công, bà Cúc cùng các con tự nguyện thi hành án, đồng thời giải thích các quy định pháp luật, yêu cầu ông Công, bà Cúc cùng các con giữ nguyên hiện trạng nhà và quyền sử dụng đất như bản án, không được tháo dở, di dời, chuyển đổi, hủy hoại... hoặc có bất cứ hành vi gì khác làm thay đổi hiện trạng tài sản. Tuy nhiên, khi đại diện Chi cục Thi hành án dân sự huyện Đất Đỏ và chính quyền địa phương giải thích, vận động ông Công, bà Cúc cùng các con và những người thân trong gia đình đã có hành vi la lối, chửi bới lớn tiếng, không ký tên vào biên bản làm việc, xé thông báo thi hành án do Chấp hành viên giao.
Xét thấy, đối tượng thi hành án thuộc thành phần lao động nghèo, có hoàn cảnh khó khăn, nhưng không thể chấp nhận vì lý do trên để đương sự cố tình không thi hành án, chống đối bất chấp các quy định của pháp luật. Hơn nữa về chỗ ở của đương sự chính quyền địa phương, UBND xã đã có xem xét giao đất, có thu tiền thì không có lí do gì để trì hoãn không thi hành án. Xét thấy, qua vụ án trên cơ quan Thi hành án phải có trách nhiệm và cương quyết tổ chức kê biên cưỡng chế thi hành án, nếu đương sự cố tình không hợp tác có hành vi chống đối…không thi hành án thì cần phải xem xét xử lý trách nhiệm hình sự về hành vi không thi hành án nhằm thể hiện tính nghiêm minh của pháp luật cũng như đảm bào các bản án, quyết định của tòa án có hiệu lực pháp luật đều được đưa ra thi hành.
Tin bài: Nguyễn Minh Khuê -Viện KSND Huyện Đất Đỏ.
