Ngày 14/12/2016, Phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án “ Bồi thường thiệt hại” của 33 hộ dân xã Long Sơn kiện yêu cầu 14 Doanh nghiệp bồi thường thiệt hại do ảnh hưởng môi trường dẫn đến cá chết hàng loạt trong thời gian qua. Phiên tòa diễn ra từ ngày 14/12 đến ngày 16/12/2016 và tuyên án vào ngày 22/12/2016.
Thành phần phiên Tòa gồm có 02 Thẩm phám, 02 Hội thẩm nhân dân và 02 Kiểm sát viên và nhiều Luật sư tham gia bảo về cho cả bên nguyên đơn và bị đơn. Ngoài ra, đại diện Sở NN&PTNT tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu cùng các cơ quan chức năng cũng có mặt để tham gia phiên tòa.
Sau phần thủ tục, chủ tọa nhận xét dù yêu cầu đòi bồi thường của các hộ dân là khác nhau nhưng cơ bản phần chứng cứ tương tự nhau. Tòa đề nghị lần lượt các hộ dân thông qua luật sư đại diện đưa ra căn cứ pháp lý cùng chứng cứ chứng minh cho yêu cầu đòi bồi thường thiệt hại của mình. Chủ yếu các hộ dân đều căn cứ vào kết quả công bố nguyên nhân dẫn tới hiện tượng cá chết tháng 9-2015 của Viện Môi trường - Tài nguyên (ĐH Quốc gia TP.HCM).
Phiên toà xét xử sơ thẩm vụ kiện
Theo kết quả thu thập xác minh chứng cứ cho thấy, có 14 Doanh nghiệp chế biến hải sản tại xã Tân Hải, huyện Tân Thành nằm trên lưu vực thoát nước của đầm chứa nước thải trước cống số 6, và vấn đề ô nhiễm nguồn nước trong đầm này là cả quá trình tích lũy lâu dài, khoảng từ năm 1998 đến nay. Báo cáo xác định rõ 14 Doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho các hộ dân với tỷ lệ % dựa trên tải lượng BOD5 của từng Doanh nghiệp thải vào đầm chứa trước cống số 6. Do không thỏa thuận được nên dựa vào các báo cáo trên và các tài liệu, chứng cứ về việc thiệt hại, 33 hộ dân nuôi cá lồng bè trên sông Chà Và khởi kiện 14 Doanh nghiệp, yêu cầu bồi thường thiệt hại với tổng số tiền gần 18 tỉ đồng. Quá trình làm việc tại Tòa, chủ Doanh nghiệp tư nhân Mỹ Sương và Công ty TNHH Nghê Huỳnh đã thỏa thuận xong với các hộ dân về việc bồi thường thiệt hại, được Tòa án ghi nhận và ra quyết định đình chỉ. Trong phạm vi vụ án này, chỉ xem xét yêu cầu của 33 hộ dân đối với 12 Doanh nghiệp còn lại. Theo đơn khởi kiện, 33 hộ dân yêu cầu các Doanh nghiệp bồi thường 100% thiệt hại nhưng tại phiên tòa, 33 hộ dân yêu cầu bồi thường với mức 76,64%, rút 1 phần yêu cầu khởi kiện v/v yêu cầu Chi nhánh, chủ DNTN Thành Đạt bồi thường thiệt hại.
Tại phiên Tòa, HĐXX đã hỏi đương sự cũng như qua phần tranh luận giữa các Luật sư bảo vệ quyền lợi cho các bên nhằm xác định rõ và cụ thể về mức độ bồi thường thiệt hại cho từng hộ dân. Quan điểm của Kiểm sát viên tại Phiên tòa khẳng định : Về trách nhiệm bồi thường thiệt hại:
“ Xét thấy thiệt hại về nuôi trồng thủy sản trên sông Chà Và từ ngày 06/9/2015 đến ngày 14/9/2015 của 33 hộ dân là có thật. Sau khi xảy ra việc cá chết hàng loạt, các hộ dân đã thông báo và cùng với cơ quan có thẩm quyền xác định số lượng thủy sản bị thiệt hại.
Báo cáo số 119/BC-VMTTN-KHCN ngày 19/11/2015 của Viện Môi trường và Tài nguyên và báo cáo số 143/BC-STNMT ngày 01/10/2015 của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu là kết quả khảo sát, đánh giá của các cơ quan chuyên môn, cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong lĩnh vực môi trường nên đủ cơ sở kết luận nước thải của 14 Doanh nghiệp thải ra đầm chứa nước thải và thoát ra ngoài qua cống số 6 đã góp phần chính gây ô nhiễm nguồn nước làm chết cá, tôm nuôi bè của 33 hộ dân tại xã Long Sơn, Tp Vũng Tàu. Theo quy định tại Điều 624 BLDS năm 2005 thì các chủ thể làm ô nhiễm môi trường gây thiệt hại phải bồi thường theo quy định của pháp luật, kể cả trường hợp người gây ô nhiễm môi trường không có lỗi. Do vậy, xác định 12 Doanh nghiệp trong vụ án này có trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho 33 hộ dân.” Tuy nhiên, tại phiên tòa, nguyên đơn là các hộ dân tự nguyện rút yêu cầu khởi kiện đối với DNTN Thành Đạt để khởi kiện bằng một vụ án khác.
Kết quả xét xử sơ thẩm, Tòa án nhân dân tp Vũng Tàu quyết định : chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn về việc buộc các Doanh nghiệp là bị đơn trong vụ án, buộc 11 Doanh nghiệp còn lại phải bồi thường thiệt hại cho các hộ dân theo tỷ 76.64 %, rút 1 phần yêu cầu khởi kiện v/v yêu cầu Chi nhánh, chủ DNTN Thành Đạt bồi thường thiệt hại.
Tin bài: Trần Hồng Gấm – KSV VKSND TP Vũng Tàu.
