Chiều ngày 16/3/2023, TAND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã mở lại phiên tòa và tuyên án sau thời gian nghị án kéo dài đối với phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án vụ án “Xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp” quy định tại điểm b khoản 4 và điểm đ khoản 2 Điều 226 Bộ luật Hình sự. Đây là vụ án làm giả sản phẩm “BIA SAIGON” của Tổng công ty cổ phần Bia – Rượu – Nước giải khát Sài Gòn đã được đăng ký bảo hộ về nhãn hiệu hàng hóa.
Sau khi thành lập Công ty cổ phần tập đoàn Bia Sài Gòn Việt Nam, Lê Đình Trung cùng với những người trong Công ty thiết kế Nhãn hiệu hàng hóa cho sản phẩm Bia lon và thùng giấy của Công ty Bia Sài Gòn Việt Nam để tiến hành đăng ký nhãn hiệu hàng hóa với Cục sở hữu trí tuệ thuộc Bộ khoa học và công nghệ Việt Nam.
Toàn cảnh phiên tòa
Ngày 07/6/2019, với tư cách đại diện Công ty Bia Sài Gòn Việt Nam, Lê Đình Trung đã tiến hành các thủ tục nộp đơn số 4-2019-20338 tại Cục Sở hữu Trí tuệ để đăng ký xin cấp Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu đối với nhãn hiệu “BIA SAIGON VIETNAM”. Nhìn bên ngoài, Bộ nhãn hiệu hàng hóa cho sản phẩm Bia lon và thùng đựng bia của Công ty Bia Sài Gòn Việt Nam được thiết kế có màu sắc, họa tiết, chữ viết giống với Bộ nhãn hiệu “BIA SAIGON” của Tổng công ty cổ phần Bia – Rượu – Nước giải khát Sài Gòn đã được đăng ký bảo hộ về nhãn hiệu hàng hóa.
Sau khi thẩm định đơn và các tài liệu kèm theo, ngày 12/8/2019, Cục Sở hữu trí tuệ có Quyết định về việc chấp nhận đơn hợp lệ số: 67212/QĐ-SHTT. Tuy chưa được Cục Sở hữu Trí tuệ cấp Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu, nhưng Công ty Cổ phần Tập đoàn Bia Sài Gòn Việt Nam đã cố ý thực hiện việc sản xuất sản phẩm bằng cách liên hệ tìm nơi sản xuất bia lon mang thương hiệu “BIA SAIGON VIETNAM” để bán ra thị trường với số lượng lớn mà không đối chiếu, so sánh với các nhãn hiệu của sản phẩm bia đã được Cục sở hữu trí tuệ cấp Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu và công bố trên Công báo sở hữu trí tuệ để tránh xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu theo quy định của pháp luật về sở hữu trí tuệ.
Cụ thể, khoảng đầu tháng 4/2020, Lê Đình Trung với tư cách đại diện cho Công ty Bia Sài Gòn Việt Nam tìm đến Cơ sở sản xuất bia B.V tại thành phố Bà Rịa để trao đổi, thỏa thuận với ông V.T.C (chủ cơ sở) về việc ký hợp đồng sản xuất bia mang nhãn hiệu “BIA SAIGON VIETNAM”. Sau khi thống nhất về nội dung hợp tác, Lê Đình Trung đã soạn thảo và trao đổi thống nhất nội dung hợp đồng với ông Vũ Tuấn Châu. Theo hẹn, ngày 15/4/2020, hai bên sẽ tiến hành ký kết hợp đồng tại trụ sở Công ty cổ phần tập đoàn bia Sài Gòn Việt Nam. Do tại thời điểm đó, người đại diện theo pháp luật của Công ty cổ phần tập đoàn bia Sài Gòn Việt Nam là bà Trần Thị Ái Loan (chức vụ: Tổng Giám đốc), nên bà Loan là người trực tiếp ký Hợp đồng hợp tác sản xuất và mua bán hàng hoá số 01/2020/HĐ/BSGVN-HTSX với ông V.T.C. Khi tiến hành ký hợp đồng sản xuất bia, Công ty bia Sài Gòn Việt Nam cung cấp cho ông V.T.C các giấy tờ pháp lý liên quan đến Công ty; các giấy chứng nhận liên quan đến chất lượng sản phẩm bia Lon của Công ty Bia Sài Gòn Việt Nam và Quyết định về việc chấp nhận đơn hợp lệ số: 67212/QĐ-SHTT ngày 12/8/2019 của Cục Sở hữu trí tuệ.
Thực hiện theo hợp đồng đã ký kết và trên cơ sở đơn đặt hàng từ Công ty Bia Sài Gòn Việt Nam, Cơ sở sản xuất bia B.V đã sản xuất cho Công ty bia Sài Gòn Việt Nam 03 lô hàng thành phẩm:
- Lô thứ nhất: 2.100 thùng bia lon (1 thùng có 24 lon) đã được giao vào ngày 09/6/2020.
- Lô thứ hai: 2.100 thùng bia lon đã được giao vào ngày 20/6/2020.
Sau khi nhận 02 lô hàng từ Cơ sở sản xuất bia B.V, Công ty Bia Sài Gòn Việt Nam đã bán cho các tổ chức và cá nhân như sau:
- Ngày 18/6/2020, Công ty Bia Sài Gòn Việt Nam đã xuất hóa đơn giá trị gia tăng số 0000002, ký hiệu AA/19E, mẫu số 01GTK0/001 bán 1.000 thùng bia cho Công ty TNHH thương mại Quốc Mỹ Hà (địa chỉ: 159 Trần Hưng Đạo, huyện Krong Pak, Đăk Lăk), thu về số tiền là 175.230.000 đồng.
- Ngày 22/6/2020, Công ty Bia Sài Gòn Việt Nam đã xuất hóa đơn giá trị gia tăng số 0000003, ký hiệu AA/19E, mẫu số 01GTK0/001 bán 1.000 thùng bia cho người mua là Hộ kinh doanh Hàn Anh (địa chỉ: 26 Đinh Tiên Hoàng, Khóm 1, Phường 1, TP Sóc Trăng), thu về số tiền là 175.230.000 đồng.
- Ngày 22/6/2020, Công ty Bia Sài Gòn Việt Nam đã xuất hóa đơn giá trị gia tăng số 0000004, ký hiệu AA/19E, mẫu số 01GTK0/001 bán 1.300 thùng cho người mua là Hồ Kim Ngân (địa chỉ: 1133 Phú Riềng Đỏ, phường Tân Bình, TX Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước), số tiền thanh toán 227.799.000 đồng.
Vào ngày 23/6/2020, khi đại diện Công ty Bia Sài Gòn Việt Nam đang tiến hành nhận lô hàng thứ ba gồm 4.712 thùng bia mang nhãn hiệu “BIA SAIGON VIETNAM” tại kho của Cơ sở sản xuất bia B.V thì bị Cục quản lý thị trường tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu kiểm tra, lập biên bản tạm giữ hàng hóa có dấu hiệu vi phạm. Thông tin trên bao bì sản phẩm ghi: Công ty cổ phần tập đoàn bia Sài Gòn Việt Nam, địa chỉ lầu 9, toà Vincom, 72 Lê Thánh Tôn, phường Bến Nghé, Quận 1, thành phố Hồ Chí Minh; trên lon bia thành phẩm và vỏ lon bia chưa sử dụng có in dấu hiệu “BIA SAIGON VIETNAM” và “hình khiên đứng” tại mặt trước, mặt sau lon bia in chữ “BIA SAIGON VIETNAM”. Trên vỏ thùng bia thành phẩm và vỏ thùng bia chưa sử dụng có in các dấu hiệu “BIA SAIGON VIETNAM” và “hình con Rồng”.
Sản phẩm “BIA SAIGON VIETNAM” (bên trái) và “BIA SAIGON” của Sabeco (bên phải)
Bản kết luận giám định Sở hữu công nghiệp số: NH 459-22TC.TP/KLGĐ ngày 16/9/2022 của Viện Khoa học Sở hữu Trí tuệ thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ đã kết luận:
“1. Nhãn hiệu “BIA SAIGON” được bảo hộ theo GCN ĐKNH số 221596 và Nhãn hiệu “BIA SAIGON + hình con rồng” được bảo hộ theo GCN ĐKNH số 225588 dùng cho các sản phẩm bia đủ điều kiện được coi là nhãn hiệu nổi tiếng tại Việt Nam.
2. Các Dấu hiệu “BIA SAIGON VIETNAM và hình khiên đứng + hình con rồng”, “BIA SAIGON VIETNAM và hình khiên đứng, khuyết + hình con rồng”, “BIA SAIGON VN” và “BIA SAIGON VIETNAM và hình con rồng” gắn (trình bày) trên lon bia, vỏ lon bia và trên thùng carton đựng bia như thể hiện tại các Mẫu vật giám định là yếu tố xâm phạm quyền theo quy định tại Điều 11 Nghị định 105/2006 (sửa đổi) đối với Nhãn hiệu được bảo hộ theo GCNĐKNH số 221596 và 225588 và được coi là nổi tiếng của Tổng công ty cổ phần Bia – Rượu – Nước giải khát Sài Gòn;
3. Sản phẩm bia lon, lon đựng bia và thùng carton đựng bia như tại các Mẫu vật giám định, trên đó có gắn các dấu hiệu nêu tại điểm 2 của kết luận này là hàng hóa giả mạo theo quy định tại Điều 213.2 Luật SHTT đối với Nhãn hiệu được bảo hộ theo GCN ĐKNH số 221596 và 225588 và được coi là nổi tiếng của Tổng công ty cổ phần Bia – Rượu – Nước giải khát Sài Gòn”.
Như vậy, mặc dù Công ty Bia Sài Gòn Việt Nam chưa được Cục Sở hữu Trí tuệ thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ cấp Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu hay văn bằng bảo hộ kiểu dáng công nghiệp đối với các đơn đăng ký đã nộp chứa các nhãn hiệu gồm “BIA SAIGON VIETNAM”, hình khiên đứng, khuyết và hình con Rồng, “BIA SAIGON VIETNAM” được gắn (trình bày), trên mặt trước, sau của sản phẩm của Công ty là vỏ Lon “BIA SAIGON VIETNAM”, trên Thùng đựng sản phẩm “BIA SAIGON VIETNAM” theo quy định của pháp luật về bảo hộ nhãn hiệu hàng hóa, nhưng Lê Đình Trung vẫn nhân danh Công ty cổ phần tập đoàn bia Sài Gòn Việt Nam để tiến hành thỏa thuận các nội dung cơ bản để bà Trần Thị Ái Loan ký Hợp đồng hợp tác sản xuất và mua bán hàng hoá số 01/2020/HĐ/BSGVN-HTSX ngày 15/4/2020 với ông V.T.C, chủ Cơ sở sản xuất bia B.V về việc sản xuất sản phẩm “BIA SAIGON VIETNAM” với số lượng lớn, bán ra thị trường mà không đối chiếu, so sánh với các nhãn hiệu của sản phẩm bia đã được Cục sở hữu trí tuệ cấp Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu và công bố trên Công báo sở hữu trí tuệ để tránh xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu theo quy định của pháp luật về sở hữu trí tuệ. Tổng sản phẩm mà Cơ sở sản xuất bia B.V đã sản xuất cho Công ty Bia Sài Gòn Việt Nam là 8.912 thùng “BIA SAIGON VIETNAM”. Trong đó, Công ty Bia Sài Gòn Việt Nam đã xuất bán ra thị trường 3.300 thùng cho 3 khách hàng thu về số tiền 578.259.000 đồng và 5.612 thùng (bao gồm 900 thùng sử dụng vào việc cho, tặng, tiếp thị; 4.712 thùng bị cơ quan chức năng thu giữ) có giá trị theo kết luận định giá là 893.991.600 đồng. Tổng trị giá hàng hóa mà Cơ sở sản xuất Bia B.V đã sản xuất cho Công ty Bia Sài Gòn Việt Nam là 1.472.250.600 đồng.
Cá nhân Lê Đình Trung là người đại diện theo pháp luật của Công ty Cổ phần Tập đoàn Bia Sài Gòn Việt Nam tại thời điểm thực hiện hành vi xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp đối với nhãn hiệu đã được bảo hộ; là người trực tiếp thực hiện các hành vi vi phạm quyền sở hữu công nghiệp về nhãn hiệu của pháp nhân; là tác giả của các dấu hiệu xâm phạm quyền đối với Nhãn hiệu được bảo hộ theo Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu số 221596 và số 225588 và được coi là nổi tiếng của Tổng công ty cổ phần Bia – Rượu – Nước giải khát Sài Gòn.
Căn cứ vào kết quả thẩm vấn và tranh tụng tại phiên tòa, xem xét đầy đủ các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự của các bị cáo và đề nghị của đại diện Viện kiểm sát; xem xét hành vi vi phạm pháp luật các bị cáo đã xâm phạm nghiêm trọng đến trật tự quản lý Nhà nước về kinh tế và gây tổn hại đến uy tín và thương hiệu của Tổng công ty cổ phần Bia – Rượu – Nước giải khát Sài Gòn, ảnh hưởng trực tiếp đến người tiêu dùng nhưng vì lợi nhuận, các bị cáo vẫn cố ý thực hiện. Hội đồng xét xử đã tuyên bị cáo là pháp nhân thương mại Công ty cổ phần tập đoàn bia Sài Gòn Việt Nam và bị cáo Lê Đình Trung phạm tội “Xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp” theo quy định tại điểm b khoản 4 và điểm đ khoản 2 Điều 226 Bộ luật Hình sự và tuyên phạt Công ty cổ phần tập đoàn Bia Sài Gòn Việt Nam mức hình phạt tiền 3 tỷ đồng; bị cáo Lê Đình Trung mức hình phạt tiền 700 triệu đồng./.
Tin bài: Ma Quang Lâm – Phòng 1, VKSND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu.
